EUR-Lex Πρόσβαση στο δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Το έγγραφο αυτό έχει ληφθεί από τον ιστότοπο EUR-Lex
Έγγραφο 02010D0014-20200109
Decision of the European Central Bank of 16 September 2010 on the authenticity and fitness checking and recirculation of euro banknotes (ECB/2010/14) (2010/597/EU)
Ενοποιημένο κείμενο: Απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, της 16ης Σεπτεμβρίου 2010, σχετικά με τους ελέγχους γνησιότητας και καταλληλότητας των τραπεζογραμματίων ευρώ και την εκ νέου θέση αυτών σε κυκλοφορία (ΕΚΤ/2010/14) (2010/597/EU)
Απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, της 16ης Σεπτεμβρίου 2010, σχετικά με τους ελέγχους γνησιότητας και καταλληλότητας των τραπεζογραμματίων ευρώ και την εκ νέου θέση αυτών σε κυκλοφορία (ΕΚΤ/2010/14) (2010/597/EU)
02010D0014 — EL — 09.01.2020 — 002.001
Το κείμενο αυτό αποτελεί απλώς εργαλείο τεκμηρίωσης και δεν έχει καμία νομική ισχύ. Τα θεσμικά όργανα της Ένωσης δεν φέρουν καμία ευθύνη για το περιεχόμενό του. Τα αυθεντικά κείμενα των σχετικών πράξεων, συμπεριλαμβανομένων των προοιμίων τους, είναι εκείνα που δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και είναι διαθέσιμα στο EUR-Lex. Αυτά τα επίσημα κείμενα είναι άμεσα προσβάσιμα μέσω των συνδέσμων που περιέχονται στο παρόν έγγραφο
|
ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ της 16ης Σεπτεμβρίου 2010 σχετικά με τους ελέγχους γνησιότητας και καταλληλότητας των τραπεζογραμματίων ευρώ και την εκ νέου θέση αυτών σε κυκλοφορία (ΕΚΤ/2010/14) (ΕΕ L 267 της 9.10.2010, σ. 1) |
Τροποποιείται από:
|
|
|
Επίσημη Εφημερίδα |
||
|
αριθ. |
σελίδα |
ημερομηνία |
||
|
ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ 2012/507/ΕΕ της 7ης Σεπτεμβρίου 2012 |
L 253 |
19 |
20.9.2012 |
|
|
ΑΠΟΦΑΣΗ (ΕΕ) 2019/2195 ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ της 5ης Δεκεμβρίου 2019 |
L 330 |
91 |
20.12.2019 |
|
ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ
της 16ης Σεπτεμβρίου 2010
σχετικά με τους ελέγχους γνησιότητας και καταλληλότητας των τραπεζογραμματίων ευρώ και την εκ νέου θέση αυτών σε κυκλοφορία
(ΕΚΤ/2010/14)
(2010/597/EU)
Άρθρο 1
Αντικείμενο
Με την παρούσα απόφαση θεσπίζονται κοινοί κανόνες και διαδικασίες ελέγχου της γνησιότητας και καταλληλότητας των τραπεζογραμματίων ευρώ και εκ νέου θέσης τους σε κυκλοφορία σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1338/2001.
Άρθρο 2
Ορισμοί
Για τους σκοπούς της παρούσας απόφασης νοούνται ως:
«ΕθνΚΤ»: η εθνική κεντρική τράπεζα κράτους μέλους με νόμισμα το ευρώ.
«Φορείς που διαχειρίζονται μετρητά»: τα ιδρύματα και οι οικονομικοί παράγοντες που αναφέρονται στο άρθρο 6 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1338/2001.
«Εκ νέου θέση σε κυκλοφορία»: η πράξη των φορέων που διαχειρίζονται μετρητά, με την οποία αυτοί θέτουν εκ νέου σε κυκλοφορία, άμεσα ή έμμεσα, τραπεζογραμμάτια ευρώ που έχουν λάβει είτε από το κοινό, υπό τη μορφή πληρωμής ή κατάθεσης σε τραπεζικό λογαριασμό, είτε από άλλον φορέα που χειρίζεται μετρητά.
«Μηχάνημα επεξεργασίας τραπεζογραμματίων»: το μηχάνημα που χειρίζονται οι ίδιοι οι πελάτες ή υπάλληλοι κατά τα οριζόμενα στο παράρτημα Ι.
«Τύπος μηχανήματος επεξεργασίας τραπεζογραμματίων»: το μηχάνημα επεξεργασίας τραπεζογραμματίων που μπορεί να διακριθεί από άλλα μηχανήματα επεξεργασίας τραπεζογραμματίων, όπως αυτά περιγράφονται στο παράρτημα Ι.
«Κοινές διαδικασίες ελέγχου»: οι καθοριζόμενες από την ΕΚΤ διαδικασίες ελέγχου τις οποίες υποχρεούνται να εφαρμόζουν οι ΕθνΚΤ για τον έλεγχο των τύπων μηχανημάτων επεξεργασίας τραπεζογραμματίων.
«Εκπαιδευμένοι υπάλληλοι»: υπάλληλοι των φορέων που διαχειρίζονται μετρητά, οι οποίοι διαθέτουν: α) γνώση των διαφορετικών δημόσιων χαρακτηριστικών ασφαλείας των τραπεζογραμματίων ευρώ, όπως αυτά ειδικότερα ορίζονται και δημοσιεύονται από το Ευρωσύστημα, καθώς και την ικανότητα να τα ελέγχουν, και β) γνώση των κριτηρίων διαλογής που αναφέρονται στο παράρτημα ΙΙΙβ και την ικανότητα ελέγχου των τραπεζογραμματίων ευρώ βάσει αυτών.
«Πλαστά τραπεζογραμμάτια ευρώ»: πλαστά τραπεζογραμμάτια όπως ορίζονται στο άρθρο 2 στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1338/2001.
«Μηχάνημα αυτόματης ανάληψης μετρητών»: μηχάνημα αυτοεξυπηρέτησης, το οποίο, μέσω της χρήσης τραπεζικής κάρτας ή άλλου μέσου, διανέμει τραπεζογραμμάτια ευρώ στο κοινό, χρεώνοντας τραπεζικό λογαριασμό, κατά το πρότυπο της αυτόματης ταμειολογιστικής μηχανής (ΑΤΜ) που διανέμει μετρητά. Μηχανήματα αυτόματης ανάληψης μετρητών θεωρούνται επίσης τα τερματικά ατομικού ταμείου (SCoTs), με τα οποία το κοινό μπορεί να πληρώσει για αγαθά ή υπηρεσίες κάνοντας χρήση τραπεζικής κάρτας, μετρητών ή άλλων μέσων πληρωμών, και τα οποία διαθέτουν λειτουργία ανάληψης μετρητών.
«Αρμόδιες εθνικές αρχές»: οι αρχές όπως ορίζονται στο άρθρο 2 στοιχείο β) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1338/2001.
«Ακατάλληλα προς κυκλοφορία τραπεζογραμμάτια ευρώ»: τραπεζογραμμάτια ευρώ που αξιολογούνται ως ακατάλληλα για εκ νέου θέση αυτών σε κυκλοφορία βάσει του ελέγχου καταλληλότητας που αναφέρεται στο άρθρο 6.
«Πιστωτικό ίδρυμα»: το πιστωτικό ίδρυμα, όπως ορίζεται στο άρθρο 4 παράγραφος 1 στοιχείο α) της οδηγίας 2006/48/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 14ης Ιουνίου 2006, σχετικά με την ανάληψη και την άσκηση δραστηριότητας πιστωτικών ιδρυμάτων ( 1 ).
«Τραπεζογραμμάτια ευρώ»: τα τραπεζογραμμάτια που πληρούν τις προϋποθέσεις της απόφασης ΕΚΤ/2013/10 ( 2 ) ή κάθε άλλης νομικής πράξης που την αντικαθιστά ή τη συμπληρώνει, καθώς και τις τεχνικές προδιαγραφές που καθορίζει το διοικητικό συμβούλιο.
Άρθρο 3
Γενικές αρχές
1. Οι έλεγχοι της γνησιότητας και της καταλληλότητας των τραπεζογραμματίων ευρώ από τους φορείς που διαχειρίζονται μετρητά, βάσει της σχετικής υποχρέωσής τους, διενεργούνται σύμφωνα με τις διαδικασίες που προβλέπονται στην παρούσα απόφαση.
2. Αν δύο ή περισσότεροι φορείς που διαχειρίζονται μετρητά μετέχουν στην εκ νέου θέση σε κυκλοφορία των ίδιων τραπεζογραμματίων ευρώ, ο υπεύθυνος φορέας για τους ελέγχους γνησιότητας και καταλληλότητας προς κυκλοφορία των εν λόγω τραπεζογραμματίων ευρώ ορίζεται σύμφωνα με εθνικές κανονιστικές ρυθμίσεις ή, ελλείψει τέτοιων, με συμβατικές ρυθμίσεις συνομολογούμενες μεταξύ των οικείων φορέων που διαχειρίζονται μετρητά.
3. Οι έλεγχοι γνησιότητας και καταλληλότητας διενεργούνται είτε από τύπο μηχανήματος επεξεργασίας τραπεζογραμματίων που έχει ελεγχθεί επιτυχώς από μια ΕθνΚΤ είτε χωρίς τη χρήση μηχανικών μέσων, από εκπαιδευμένο υπάλληλο.
4. Τα τραπεζογραμμάτια ευρώ μπορούν να τεθούν εκ νέου σε κυκλοφορία μέσω μηχανημάτων που χειρίζονται οι ίδιοι οι πελάτες ή μηχανημάτων αυτόματης ανάληψης μετρητών μόνο αν έχει ελεγχθεί η γνησιότητα και η καταλληλότητά τους από τύπο μηχανήματος επεξεργασίας τραπεζογραμματίων που έχει ελεγχθεί με επιτυχία από ΕθνΚΤ και έχουν ταξινομηθεί ως γνήσια και κατάλληλα προς κυκλοφορία. Ωστόσο, η προϋπόθεση αυτή δεν ισχύει για τραπεζογραμμάτια ευρώ που έχουν παραδοθεί άμεσα σε φορέα που διαχειρίζεται μετρητά από ΕθνΚΤ ή από άλλον τέτοιο φορέα που έχει ήδη ελέγξει τη γνησιότητα και την καταλληλότητα των τραπεζογραμματίων ευρώ κατ’ αυτόν τον τρόπο.
5. Τα μηχανήματα που χειρίζονται υπάλληλοι, όταν χρησιμοποιούνται για τους ελέγχους γνησιότητας και καταλληλότητας, και τα μηχανήματα που χειρίζονται οι ίδιοι οι πελάτες μπορούν να τεθούν σε λειτουργία από τους φορείς που διαχειρίζονται μετρητά μόνο αν έχουν ελεγχθεί επιτυχώς από ΕθνΚΤ και αναρτηθεί στον κατάλογο που δημοσιεύεται στον δικτυακό τόπο της ΕΚΤ κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 9 παράγραφος 2. Τα μηχανήματα χρησιμοποιούνται μόνο για τις ονομαστικές αξίες και τις σειρές των τραπεζογραμματίων ευρώ που δημοσιεύονται στον δικτυακό τόπο της ΕΚΤ για τα αντίστοιχα μηχανήματα, με βάση τις τυποποιημένες εργοστασιακές ρυθμίσεις, συμπεριλαμβανομένων των τυχόν αναβαθμίσεων, που έχουν ελεγχθεί επιτυχώς, εκτός αν έχουν συμφωνηθεί αυστηρότερες ρυθμίσεις μεταξύ της ΕθνΚΤ και του φορέα που διαχειρίζεται μετρητά.
6. Τα τραπεζογραμμάτια ευρώ, των οποίων η γνησιότητα και η καταλληλότητα προς κυκλοφορία έχει ελεγχθεί και τα οποία έχουν ταξινομηθεί ως γνήσια και κατάλληλα από εκπαιδευμένους υπαλλήλους και όχι από τύπο μηχανήματος επεξεργασίας τραπεζογραμματίων ελεγμένο επιτυχώς από ΕθνΚΤ, μπορούν να τεθούν εκ νέου σε κυκλοφορία μόνο μέσω των ταμείων.
7. Η παρούσα απόφαση δεν έχει εφαρμογή στους διενεργούμενους από ΕθνΚΤ ελέγχους γνησιότητας και καταλληλότητας προς κυκλοφορία των τραπεζογραμματίων ευρώ.
Άρθρο 4
Ταξινόμηση και μεταχείριση των τραπεζογραμματίων ευρώ από τα μηχανήματα επεξεργασίας τραπεζογραμματίων
1. Τα τραπεζογραμμάτια ευρώ που ελέγχονται από μηχάνημα που χειρίζονται οι πελάτες υπόκεινται στην ταξινόμηση και μεταχείριση που προβλέπεται στο παράρτημα ΙΙα.
2. Τα τραπεζογραμμάτια ευρώ που ελέγχονται από μηχάνημα που χειρίζονται υπάλληλοι υπόκεινται στην ταξινόμηση και μεταχείριση που προβλέπεται στο παράρτημα ΙΙβ.
Άρθρο 5
Εντοπισμός πλαστών τραπεζογραμματίων ευρώ
Τραπεζογραμμάτια, η γνησιότητα των οποίων δεν εξακριβώνεται κατόπιν της ταξινόμησης που διενεργείται σύμφωνα με τα παραρτήματα ΙΙα ή ΙΙβ ή κατόπιν ελέγχου γνησιότητας από εκπαιδευμένο υπάλληλο χωρίς τη χρήση μηχανικών μέσων, παραδίδονται αμέσως στις αρμόδιες εθνικές αρχές από τους φορείς που διαχειρίζονται μετρητά, σύμφωνα με τις εθνικές κανονιστικές ρυθμίσεις και σε κάθε περίπτωση το αργότερο εντός είκοσι εργάσιμων ημερών.
Άρθρο 6
Εντοπισμός τραπεζογραμματίων ευρώ ακατάλληλων προς κυκλοφορία
1. Η διαλογή τραπεζογραμματίων ευρώ ως προς την καταλληλότητά τους προς κυκλοφορία χωρίς τη χρήση μηχανικών μέσων διενεργείται σύμφωνα με τα ελάχιστα πρότυπα που καθορίζονται στο παράρτημα III.
2. Η αυτοματοποιημένη διαλογή τραπεζογραμματίων ευρώ ως προς την καταλληλότητά τους προς κυκλοφορία διενεργείται με επιτυχώς ελεγμένο μηχάνημα επεξεργασίας τραπεζογραμματίων σύμφωνα με τα ελάχιστα πρότυπα που δημοσιεύονται στον δικτυακό τόπο της ΕΚΤ και εκάστοτε τροποποιούνται.
3. Αφού ενημερώσει την ΕΚΤ, η εκάστοτε ΕθνΚΤ μπορεί να θεσπίζει αυστηρότερα πρότυπα όσον αφορά μία ή περισσότερες ονομαστικές αξίες ή σειρές τραπεζογραμματίων ευρώ, αν αυτό δικαιολογείται, για παράδειγμα λόγω επιδείνωσης της ποιότητας των κυκλοφορούντων τραπεζογραμματίων ευρώ στο οικείο κράτος μέλος. Τα εν λόγω αυστηρότερα πρότυπα δημοσιεύονται στον δικτυακό τόπο της ΕΚΤ.
4. Τα ακατάλληλα προς κυκλοφορία τραπεζογραμμάτια ευρώ παραδίδονται σε μια ΕθνΚΤ σύμφωνα με τις εθνικές κανονιστικές ρυθμίσεις.
Άρθρο 7
Εξαιρέσεις
1. Οι ΕθνΚΤ μπορούν να παρέχουν, σε απομακρυσμένα υποκαταστήματα πιστωτικών ιδρυμάτων με πολύ μικρό όγκο συναλλαγών σε μετρητά, άδεια προκειμένου εκπαιδευμένοι υπάλληλοί τους να διενεργούν, χωρίς τη χρήση μηχανικών μέσων, έλεγχο καταλληλότητας των τραπεζογραμματίων ευρώ που πρόκειται να τεθούν εκ νέου σε κυκλοφορία, μέσω μηχανημάτων που χειρίζονται οι ίδιοι οι πελάτες ή μηχανημάτων αυτόματης ανάληψης μετρητών, υπό την προϋπόθεση ότι ο έλεγχος γνησιότητας διεξάγεται από τύπο μηχανήματος επεξεργασίας τραπεζογραμματίων που έχει ελεγχθεί επιτυχώς από μια ΕθνΚΤ. Για να αιτηθούν την εν λόγω άδεια τα πιστωτικά ιδρύματα, προσκομίζουν στην ΕθνΚΤ του κράτους μέλους στοιχεία, με τα οποία τεκμηριώνεται ότι το εν λόγω υποκατάστημα είναι απομακρυσμένο και ότι αυτό διεκπεραιώνει πολύ μικρό όγκο συναλλαγών σε μετρητά. Κάθε ΕθνΚΤ διασφαλίζει ότι η ποσότητα των τραπεζογραμματίων ευρώ που ελέγχονται, χωρίς μηχανικά μέσα, κατά τον τρόπο αυτόν δεν υπερβαίνει κατ’ ανώτατο όριο το 5 % της συνολικής ποσότητας των τραπεζογραμματίων ευρώ που διανέμονται ετησίως μέσω μηχανημάτων που χειρίζονται οι πελάτες ή μηχανημάτων αυτόματης ανάληψης μετρητών. Οι ΕθνΚΤ αποφασίζουν εάν το όριο του 5 % ισχύει σε επίπεδο εκάστου πιστωτικού ιδρύματος ή σε όλα τα πιστωτικά ιδρύματα, σε εθνικό επίπεδο.
2. Σε περίπτωση επέλευσης έκτακτου γεγονότος, συνεπεία του οποίου ο εφοδιασμός με τραπεζογραμμάτια ευρώ σε ορισμένο κράτος μέλος παρακωλύεται σημαντικά, οι εκπαιδευμένοι υπάλληλοι των φορέων που διαχειρίζονται μετρητά μπορούν, σε προσωρινή βάση και εφόσον η οικεία ΕθνΚΤ συμφωνεί ότι πρόκειται για εξαιρετικό γεγονός, να διενεργούν τους ελέγχους γνησιότητας και καταλληλότητας των τραπεζογραμματίων ευρώ που πρόκειται να τεθούν εκ νέου σε κυκλοφορία, μέσω μηχανημάτων που χειρίζονται οι ίδιοι οι πελάτες ή μηχανημάτων αυτόματης ανάληψης μετρητών.
Άρθρο 8
Δεσμεύσεις/υποχρεώσεις του Ευρωσυστήματος
1. Το Ευρωσύστημα παρέχει τις πληροφορίες, τις οποίες το ίδιο προσδιορίζει, σχετικά με τα τραπεζογραμμάτια ευρώ και τα μηχανικώς αναγνώσιμα χαρακτηριστικά ασφαλείας τους, στους κατασκευαστές μηχανημάτων επεξεργασίας τραπεζογραμματίων, πριν από την έκδοση κάθε νέας σειράς τραπεζογραμματίων, αλλά και μετά, προς διευκόλυνσή τους, στην κατασκευή μηχανών επεξεργασίας τραπεζογραμματίων που μπορούν να αντεπεξέρχονται επιτυχώς στις κοινές διαδικασίες ελέγχου και να προσαρμόζονται στις νέες απαιτήσεις.
2. Το Ευρωσύστημα παρέχει τις πληροφορίες, τις οποίες το ίδιο προσδιορίζει, σχετικά με τα τραπεζογραμμάτια ευρώ και τα μηχανικώς αναγνώσιμα χαρακτηριστικά ασφαλείας τους, στους φορείς που διαχειρίζονται μετρητά πριν από την έκδοση μιας νέας σειράς τραπεζογραμματίων, αλλά και μετά, προς διευκόλυνση της πρόσβασης των υπαλλήλων τους στην απαιτούμενη εκπαίδευση.
3. Το Ευρωσύστημα υποστηρίζει την παροχή εκπαίδευσης από τους φορείς που διαχειρίζονται μετρητά στους υπαλλήλους τους, προκειμένου να διασφαλίζεται η ικανότητα των τελευταίων να ελέγχουν τη γνησιότητα και καταλληλότητα των τραπεζογραμματίων ευρώ.
4. Όταν κρίνεται σκόπιμο, το Ευρωσύστημα ενημερώνει τους φορείς που διαχειρίζονται μετρητά σχετικά με «απειλές» πλαστών τραπεζογραμματίων, μπορεί δε να απαιτεί τη λήψη μέτρων από αυτούς, περιλαμβανομένης της επιβολής προσωρινής απαγόρευσης της εκ νέου θέσης σε κυκλοφορία τραπεζογραμματίων ευρώ μιας ή περισσότερων ονομαστικών αξιών των οικείων σειρών.
5. Οι κατασκευαστές μηχανημάτων επεξεργασίας τραπεζογραμματίων ενημερώνονται καταλλήλως από το Ευρωσύστημα για τις «απειλές» πλαστών τραπεζογραμματίων.
Άρθρο 9
Κοινές διαδικασίες ελέγχου του Ευρωσυστήματος για μηχανήματα επεξεργασίας τραπεζογραμματίων
1. Οι τύποι μηχανημάτων επεξεργασίας τραπεζογραμματίων ελέγχονται από τις ΕθνΚΤ σύμφωνα με τις κοινές διαδικασίες ελέγχου.
2. Όλοι οι τύποι μηχανημάτων επεξεργασίας τραπεζογραμματίων που ελέγχθηκαν επιτυχώς αναρτώνται σε κατάλογο που δημοσιεύεται στον δικτυακό τόπο της ΕΚΤ για όσο διάστημα ισχύουν τα αποτελέσματα των ελέγχων, κατά τα προβλεπόμενα στην παράγραφο 3. Ο τύπος μηχανήματος επεξεργασίας τραπεζογραμματίων που κατά το ως άνω διάστημα παύει να είναι σε θέση να εντοπίσει όλα τα γνωστά στο Ευρωσύστημα πλαστά τραπεζογραμμάτια ευρώ διαγράφεται από τον κατάλογο σύμφωνα με διαδικασία που προσδιορίζεται από την ΕΚΤ.
3. Όταν ένας τύπος μηχανήματος επεξεργασίας τραπεζογραμματίων έχει ελεγχθεί επιτυχώς, τα αποτελέσματα του ελέγχου ισχύουν σε ολόκληρη τη ζώνη του ευρώ, για ένα έτος από το τέλος του μήνα κατά τον οποίο διενεργήθηκε ο έλεγχος, υπό την προϋπόθεση ότι αυτό εξακολουθεί να είναι σε θέση να εντοπίζει όλα τα γνωστά στο Ευρωσύστημα πλαστά τραπεζογραμμάτια ευρώ καθ’ όλη τη διάρκεια του εν λόγω χρονικού διαστήματος.
4. To Ευρωσύστημα δεν υπέχει ευθύνη αν ένας τύπος μηχανήματος επεξεργασίας τραπεζογραμματίων που ελέγχθηκε επιτυχώς δεν είναι σε θέση να ταξινομήσει και να μεταχειριστεί τραπεζογραμμάτια ευρώ σύμφωνα με το παράρτημα ΙΙα ή ΙΙβ.
Άρθρο 10
Δραστηριότητες παρακολούθησης και διορθωτικά μέτρα του Ευρωσυστήματος
1. Με την επιφύλαξη των απαιτήσεων του εθνικού δικαίου, οι ΕθνκΤ νομιμοποιούνται i) να διεξάγουν επιτόπιους ελέγχους, ακόμη και απροειδοποίητα, στις εγκαταστάσεις των φορέων που διαχειρίζονται μετρητά, προκειμένου να παρακολουθούν τη λειτουργία των μηχανημάτων που διαθέτουν για την επεξεργασία των τραπεζογραμματίων, και συγκεκριμένα την τεχνική ικανότητά τους να ελέγχουν τη γνησιότητα και την καταλληλότητα, καθώς και να εντοπίζουν τον δικαιούχο του λογαριασμού για τραπεζογραμμάτια ευρώ, για τα οποία υπάρχουν υπόνοιες ότι είναι πλαστά, και τραπεζογραμμάτια ευρώ η γνησιότητα των οποίων δεν μπορεί να πιστοποιηθεί σαφώς, και ii) να επαληθεύουν τις διαδικασίες που διέπουν τη λειτουργία και τον έλεγχο των μηχανημάτων επεξεργασίας τραπεζογραμματίων, τη μεταχείριση των ελεγμένων τραπεζογραμματίων ευρώ και κάθε έλεγχο γνησιότητας και καταλληλότητας διενεργούμενο χωρίς μηχανικό μέσο.
2. Με την επιφύλαξη των απαιτήσεων του εθνικού δικαίου, οι ΕθνΚΤ νομιμοποιούνται να λαμβάνουν δείγματα τραπεζογραμματίων ευρώ που έχουν ελεγχθεί, προκειμένου να τα ελέγξουν στις εγκαταστάσεις τους.
3. Όταν κάποια ΕθνΚΤ εντοπίζει περίπτωση μη συμμόρφωσης ενός φορέα που διαχειρίζεται μετρητά με τις διατάξεις της παρούσας απόφασης, ζητά τη λήψη διορθωτικών μέτρων από αυτόν εντός καθορισμένης προθεσμίας. Μέχρι να αποκατασταθεί η μη συμμόρφωση, η εν λόγω ΕθνΚΤ, μπορεί για λογαριασμό της ΕΚΤ, να απαγορεύσει στον φορέα που διαχειρίζεται μετρητά την εκ νέου θέση σε κυκλοφορία των τραπεζογραμματίων ευρώ μιας ή περισσότερων ονομαστικών αξιών των οικείων σειρών. Εάν η μη συμμόρφωση οφείλεται σε βλάβη (αστοχία) του τύπου μηχανήματος επεξεργασίας τραπεζογραμματίων, τα γεγονός αυτό μπορεί να οδηγήσει στη διαγραφή του εν λόγω τύπου μηχανήματος από τον κατάλογο που αναφέρεται στο άρθρο 9 παράγραφος 2.
4. Η άρνηση φορέα που διαχειρίζεται μετρητά να συνεργαστεί με ορισμένη ΕθνΚΤ ως προς τη διενέργεια ελέγχου θεωρείται ως μη συμμόρφωση.
Άρθρο 11
Υποχρεώσεις παροχής στοιχείων
Προκειμένου η ΕΚΤ και οι ΕθνΚΤ να παρακολουθούν τη συμμόρφωση των φορέων που διαχειρίζονται μετρητά με τις ρυθμίσεις της παρούσας απόφασης και να επιβλέπουν τις εξελίξεις στον κύκλο ζωής των μετρητών, οι ΕθνΚΤ i) ενημερώνονται εγγράφως, μεταξύ άλλων και διά της ηλεκτρονικής οδού, από τους φορείς που διαχειρίζονται μετρητά πριν από τη θέση σε λειτουργία ορισμένου τύπου μηχανήματος επεξεργασίας τραπεζογραμματίων και ii) λαμβάνουν από τους φορείς που διαχειρίζονται μετρητά τις πληροφορίες που προσδιορίζονται στο παράρτημα IV.
Άρθρο 12
Έξοδα
1. Το Ευρωσύστημα δεν αποδίδει στους φορείς που διαχειρίζονται μετρητά τα έξοδα με τα οποία αυτοί επιβαρύνονται κατά την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας.
2. Το Ευρωσύστημα δεν αποζημιώνει τους φορείς που διαχειρίζονται μετρητά για πρόσθετα έξοδα, με τα οποία αυτοί επιβαρύνονται λόγω της έκδοσης τραπεζογραμματίων ευρώ, με τροποποιημένα ή νέα χαρακτηριστικά ασφαλείας.
Άρθρο 13
Τελικές διατάξεις
1. Η παρούσα απόφαση αρχίζει να ισχύει από την επομένη της δημοσίευσής της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
2. Οι φορείς που διαχειρίζονται μετρητά και που είναι εγκατεστημένοι σε κράτη μέλη που υιοθετούν το ευρώ μετά την ημερομηνία έκδοσης της παρούσας απόφασης εφαρμόζουν την απόφαση αυτή από την ημερομηνία υιοθέτησης του ευρώ.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I
ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΡΑΠΕΖΟΓΡΑΜΜΑΤΙΩΝ
1. Γενικές τεχνικές προϋποθέσεις
1.1. Προκειμένου ένα μηχάνημα να χαρακτηριστεί ως μηχάνημα επεξεργασίας τραπεζογραμματίων, πρέπει να μπορεί να επεξεργάζεται τραπεζογραμμάτια ευρώ, να ταξινομεί μεμονωμένα τραπεζογραμμάτια ευρώ και να τα διαχωρίζει με βάση το αποτέλεσμα της ταξινόμησης χωρίς την παρέμβαση του χειριστή του, με την επιφύλαξη των διατάξεων των παραρτημάτων ΙΙα και ΙΙβ. Με εξαίρεση τα μηχανήματα διάθεσης κερμάτων (CDM), τα μηχανήματα επεξεργασίας τραπεζογραμματίων πρέπει να διαθέτουν τον απαιτούμενο αριθμό ειδικών θέσεων στοίβαξης των τραπεζογραμματτίων ευρώ τα οποία επεξεργάζονται ή/και άλλα μέσα που διασφαλίζουν τον αξιόπιστο διαχωρισμό τους.
1.2. Τα μηχανήματα επεξεργασίας τραπεζογραμματίων πρέπει να παρέχουν τη δυνατότητα προσαρμογής των ρυθμίσεών τους προκειμένου να διασφαλίζεται η δυνατότητα αξιόπιστου εντοπισμού νέων τύπων πλαστών τραπεζογραμματίων. Επιπλέον, πρέπει να παρέχουν τη δυνατότητα προσαρμογής των ρυθμίσεών τους προκειμένου να καθίσταται δυνατή κατά περίπτωση η εφαρμογή περισσότερο ή λιγότερο περιοριστικών προτύπων διαλογής ως προς την καταλληλότητα.
2. Κατηγορίες μηχανημάτων επεξεργασίας τραπεζογραμματίων
Τα μηχανήματα επεξεργασίας τραπεζογραμματίων είναι μηχανήματα που χειρίζονται είτε οι ίδιοι οι πελάτες είτε υπάλληλοι:
Πίνακας 1
Μηχανήματα που χειρίζονται οι ίδιοι οι πελάτες
|
A. Μηχανήματα που χειρίζονται οι ίδιοι οι πελάτες, στα οποία κατατίθενται μετρητά με δυνατότητα εντοπισμού του πελάτη |
||
|
1. |
Μηχανήματα κατάθεσης (CIMs) |
Τα μηχανήματα κατάθεσης (CIMs) επιτρέπουν στους πελάτες να πραγματοποιούν καταθέσεις τραπεζογραμματίων ευρώ στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς κάνοντας χρήση τραπεζικής κάρτας ή άλλων μέσων, αλλά δεν διαθέτουν λειτουργία διανομής μετρητών. Τα CIMs ελέγχουν τη γνησιότητα των τραπεζογραμματίων ευρώ και προβλέπουν τη δυνατότητα εντοπισμού του δικαιούχου του λογαριασμού· οι έλεγχοι καταλληλότητας είναι προαιρετικοί. |
|
2. |
Μηχανήματα ανακύκλωσης μετρητών (CRMs) |
Τα μηχανήματα ανακύκλωσης μετρητών (CRMs) επιτρέπουν στους πελάτες να πραγματοποιούν καταθέσεις τραπεζογραμματίων ευρώ στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς και αναλήψεις από αυτούς, κάνοντας χρήση τραπεζικής κάρτας ή άλλων μέσων. Τα CRM ελέγχουν τη γνησιότητα και την καταλληλότητα των τραπεζογραμματίων ευρώ και προβλέπουν τη δυνατότητα εντοπισμού του δικαιούχου του λογαριασμού. Για τις αναλήψεις τα CRMs μπορούν να χρησιμοποιούν γνήσια τραπεζογραμμάτια ευρώ που είναι κατάλληλα προς κυκλοφορία και έχουν κατατεθεί από άλλους πελάτες στο πλαίσιο προηγούμενων συναλλαγών. |
|
3. |
Μηχανήματα συνδυασμένης κατάθεσης (CCMs) |
Τα μηχανήματα συνδυασμένης κατάθεσης (CCMs) επιτρέπουν στους πελάτες να πραγματοποιούν καταθέσεις τραπεζογραμματίων ευρώ στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς και αναλήψεις από αυτούς, κάνοντας χρήση τραπεζικής κάρτας ή άλλων μέσων. Τα CCMs ελέγχουν τη γνησιότητα των τραπεζογραμματίων ευρώ και προβλέπουν τη δυνατότητα εντοπισμού του δικαιούχου του λογαριασμού· οι έλεγχοι καταλληλότητας είναι προαιρετικοί. Για τις αναλήψεις τα CCMs δεν χρησιμοποιούν τραπεζογραμμάτια ευρώ που έχουν κατατεθεί από άλλους πελάτες στο πλαίσιο προηγούμενων συναλλαγών, αλλά μόνο τραπεζογραμμάτια ευρώ με τα οποία έχουν εφοδιαστεί ξεχωριστά. |
|
B. Μηχανήματα ανάληψης (COM) |
||
|
4. |
Μηχανήματα ανάληψης (COM) |
Τα μηχανήματα ανάληψης (COMs) είναι μηχανήματα αυτόματης ανάληψης μετρητών που ελέγχουν τη γνησιότητα και την καταλληλότητα των τραπεζογραμματίων ευρώ πριν να τα διαθέσουν στους πελάτες. Τα COM χρησιμοποιούν τραπεζογραμμάτια ευρώ με τα οποία έχουν εφοδιαστεί από φορείς που διαχειρίζονται μετρητά ή άλλα αυτοματοποιημένα συστήματα (π.χ. μηχανές αυτόματης πώλησης). |
|
Γ. Μηχανήματα διάθεσης κερμάτων |
||
|
5. |
Γ.Μηχανήματα διάθεσης κερμάτων (CDMs) |
Τα μηχανήματα διανομής κερμάτων (CDMs) επιτρέπουν στους πελάτες να εισάγουν τραπεζογραμμάτια ευρώ και να λαμβάνουν κέρματα. Πριν από τη διάθεση κερμάτων τα CDMs ελέγχουν τη γνησιότητα των τραπεζογραμματίων ευρώ. Τα εν λόγω τραπεζογραμμάτια ευρώ δεν τίθενται εκ νέου σε κυκλοφορία. |
Ένα μηχάνημα ανακύκλωσης μετρητών (CRM) μπορεί να χρησιμοποιείται ως μηχάνημα κατάθεσης (CIM) ή μηχάνημα συνδυασμένης κατάθεσης (CCM) αν τα συστήματα ανίχνευσης, το λογισμικό και τα λοιπά επιμέρους στοιχεία που εξυπηρετούν την εκτέλεση των βασικών του λειτουργιών είναι τα ίδια με εκείνα του τύπου μηχανήματος ανακύκλωσης μετρητών (CRM) που περιλαμβάνεται στον κατάλογο που δημοσιεύεται στον δικτυακό τόπο της ΕΚΤ ( 3 ).
Ένα μηχάνημα συνδυασμένης κατάθεσης (CCM) μπορεί να χρησιμοποιείται ως μηχάνημα κατάθεσης (CIM) αν τα συστήματα ανίχνευσης, το λογισμικό και τα λοιπά επιμέρους στοιχεία που εξυπηρετούν την εκτέλεση των βασικών του λειτουργιών είναι τα ίδια με εκείνα του τύπου μηχανήματος συνδυασμένης κατάθεσης (CCM) που περιλαμβάνεται στον κατάλογο που δημοσιεύεται στον δικτυακό τόπο της ΕΚΤ.
Πίνακας 2
Μηχανήματα που χειρίζονται υπάλληλοι
|
1. |
Μηχανήματα επεξεργασίας τραπεζογραμμα-τίων (BPMs) |
Τα μηχανήματα επεξεργασίας τραπεζογραμματίων (BPMs) ελέγχουν τη γνησιότητα και την καταλληλότητα των τραπεζογραμματίων ευρώ προς κυκλοφορία. |
|
2. |
Μηχανήματα εξακρίβωσης της γνησιότητας τραπεζογραμματίων (BAMs) |
Τα μηχανήματα εξακρίβωσης της γνησιότητας τραπεζογραμματίων (BAMs) ελέγχουν τη γνησιότητα των τραπεζογραμματίων ευρώ. |
|
3. |
Βοηθητικά ταμειολογιστικά μηχανήματα ανακύκλωσης (TARMs) |
Τα βοηθητικά ταμειολογιστικά μηχανήματα ανακύκλωσης (TARMs) είναι μηχανήματα ανακύκλωσης μετρητών τα οποία χειρίζονται οι φορείς που διαχειρίζονται μετρητά και τα οποία ελέγχουν τη γνησιότητα και την καταλληλότητα των τραπεζογραμματίων ευρώ προς κυκλοφορία. Για τις αναλήψεις τα TARM μπορούν να χρησιμοποιούν γνήσια τραπεζογραμμάτια ευρώ που είναι κατάλληλα προς κυκλοφορία και έχουν κατατεθεί από άλλους πελάτες στο πλαίσιο προηγούμενων συναλλαγών. Επιπροσθέτως, κρατούν τα τραπεζογραμμάτια ευρώ σε ασφαλή φύλαξη και επιτρέπουν στους φορείς που διαχειρίζονται μετρητά να πιστώνουν ή να χρεώνουν τους τραπεζικούς λογαριασμούς των πελατών. |
|
4. |
Βοηθητικά ταμειολογιστικά μηχανήματα (TAMs) |
Τα βοηθητικά ταμειολογιστικά μηχανήματα (TAMs) είναι μηχανήματα τα οποία χειρίζονται οι φορείς που διαχειρίζονται μετρητά και τα οποία ελέγχουν τη γνησιότητα των τραπεζογραμματίων ευρώ. Επιπροσθέτως, κρατούν τα τραπεζογραμμάτια ευρώ σε ασφαλή φύλαξη και επιτρέπουν στους φορείς που διαχειρίζονται μετρητά να πιστώνουν ή να χρεώνουν τους τραπεζικούς λογαριασμούς των πελατών. |
Τα μηχανήματα που χειρίζονται υπάλληλοι πρέπει να επεξεργάζονται τραπεζογραμμάτια ευρώ σε δεσμίδες.
Μηχάνημα το οποίο έχει ελεγχθεί και περιληφθεί στον κατάλογο που δημοσιεύεται στον δικτυακό τόπο της ΕΚΤ ως μηχάνημα ανακύκλωσης μετρητών (CRM) ή ως μηχάνημα κατάθεσης (CIM)/μηχάνημα συνδυασμένης κατάθεσης (CCM) μπορεί να χρησιμοποιείται ως βοηθητικό ταμειολογιστικό μηχάνημα ανακύκλωσης (TARM) ή ως βοηθητικό ταμειολογιστικό μηχάνημα (TAM), αντίστοιχα. Στην περίπτωση αυτή ο χειρισμός του μηχανήματος πρέπει να γίνεται αποκλειστικά από υπαλλήλους φορέων που διαχειρίζονται μετρητά.
3. Τύποι μηχανημάτων επεξεργασίας τραπεζογραμματίων
Το Ευρωσύστημα ελέγχει τους τύπους των μηχανημάτων επεξεργασίας τραπεζογραμματίων. Η διάκριση μεταξύ των διαφορετικών τύπων μηχανημάτων μπορεί να βασίζεται στα συγκεκριμένα συστήματα ανίχνευσης, στο λογισμικό και σε λοιπά επιμέρους στοιχεία που εξυπηρετούν την εκτέλεση των βασικών λειτουργιών τους. Αυτά είναι: α) η εξακρίβωση της γνησιότητας των γνήσιων τραπεζογραμματίων ευρώ· β) ο εντοπισμός και ο διαχωρισμός των τραπεζογραμματίων ευρώ για τα οποία υπάρχει υπόνοια ότι είναι πλαστά· γ) ο εντοπισμός και ο διαχωρισμός των ακατάλληλων τραπεζογραμματίων ευρώ από τα κατάλληλα, κατά περίπτωση· και δ) ο εντοπισμός, κατά περίπτωση, αντικειμένων ταυτοποιούμενων ως τραπεζογραμματίων ευρώ για τα οποία υπάρχουν υπόνοιες ότι είναι πλαστά, καθώς και τραπεζογραμματίων ευρώ των οποίων η γνησιότητα δεν μπορεί να πιστοποιηθεί σαφώς.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΑ
ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΟΓΡΑΜΜΑΤΙΩΝ ΕΥΡΩ ΑΠΟ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΧΕΙΡΙΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΙΔΙΟΙ ΟΙ ΠΕΛΑΤΕΣ
Τα τραπεζογραμμάτια ευρώ ταξινομούνται σε μία από τις ακόλουθες κατηγορίες και διαχωρίζονται ανά κατηγορία. Τα μηχανήματα που δεν ελέγχουν την καταλληλότητα των τραπεζογραμματίων ευρώ προς κυκλοφορία δεν είναι απαιτείται να διακρίνουν μεταξύ τραπεζογραμματίων ευρώ των κατηγοριών 4α και 4β.
Πίνακας 1
Ταξινόμηση και μεταχείριση των τραπεζογραμματίων ευρώ από μηχανήματα τα οποία χειρίζονται οι ίδιοι οι πελάτες και στα οποία κατατίθενται μετρητά με δυνατότητα εντοπισμού του πελάτη
|
Κατηγορία |
Ιδιότητες |
Μεταχείριση |
|
|
1. |
Αντικείμενα που δεν αναγνωρί-ζονται ως τραπεζο-γραμμάτια ευρώ |
Δεν αναγνωρίζονται ως τραπεζογραμμάτια ευρώ για οποιονδήποτε από τους ακόλουθους λόγους: — τραπεζογραμμάτια ευρώ μη υποστηριζόμενα από το μηχάνημα — τραπεζογραμμάτια διαφορετικού νομίσματος — αντικείμενα που μοιάζουν με τραπεζογραμμάτια ευρώ — εσφαλμένη παράσταση ή σχήμα — μεγάλη/ες διπλωμένη/ες γωνία/ες ή ελλείπον/τα τμήμα(-τα) — σφάλμα τροφοδότησης ή μεταφοράς του μηχανήματος |
Επιστρέφονται από το μηχάνημα στον πελάτη |
|
2. |
Τραπεζο-γραμμάτια ευρώ για τα οποία υπάρχει υπόνοια ότι είναι πλαστά |
Η παράσταση και το σχήμα αναγνωρίζονται, αλλά ένα ή περισσότερα χαρακτηριστικά γνησιότητας που ελέγχθηκαν από το μηχάνημα δεν εντοπίστηκαν ή σαφώς αποκλίνουν από τα επιτρεπόμενα όρια |
Αποσύρονται από την κυκλοφορία Παραδίδονται αμέσως στις αρμόδιες εθνικές αρχές για εξακρίβωση γνησιότητας, μαζί με πληροφορίες για τον δικαιούχο του λογαριασμού, και πάντως το αργότερο είκοσι εργάσιμες ημέρες μετά την κατάθεσή τους στο μηχάνημα. Δεν πιστώνονται στον δικαιούχο του λογαριασμού. |
|
3. |
Τραπεζο-γραμμάτια ευρώ η γνησιότητα των οποίων δεν μπορεί να πιστοποιη-θεί σαφώς |
Η παράσταση και το σχήμα αναγνωρίζονται, όχι όμως και όλα τα ελεγμένα από το μηχάνημα χαρακτηριστικά γνησιότητας λόγω αποκλίσεων ως προς την ποιότητα ή/και τα επιτρεπόμενα όρια. Στις περισσότερες περιπτώσεις πρόκειται για τραπεζογραμμάτια ευρώ ακατάλληλα προς κυκλοφορία |
Αποσύρονται από την κυκλοφορία Παραδίδονται αμέσως στις ΕθνΚΤ για εξακρίβωση γνησιότητας, και πάντως το αργότερο είκοσι εργάσιμες ημέρες μετά την κατάθεσή τους στο μηχάνημα Οι πληροφορίες για τον δικαιούχο του λογαριασμού αποθηκεύονται για οκτώ εβδομάδες μετά τον εντοπισμό των τραπεζογραμματίων ευρώ από το μηχάνημα. Οι εν λόγω πληροφορίες τίθενται στη διάθεση της ΕθνΚΤ κατόπιν αιτήματος. Εναλλακτικά, κατόπιν συμφωνίας με την ΕθνΚΤ, οι πληροφορίες που επιτρέπουν τον εντοπισμό του δικαιούχου του λογαριασμού μπορούν να διαβιβάζονται στην εν λόγω ΕθνΚΤ μαζί με τα τραπεζογραμμάτια ευρώ. Μπορούν να πιστωθούν στον δικαιούχο του λογαριασμού |
|
4α. |
Τραπεζο-γραμμάτια ευρώ που αναγνωρί-ζονται ως γνήσια και κατάλληλα προς κυκλοφορία |
Όλοι οι έλεγχοι γνησιότητας και καταλληλότητας που διενεργούνται από το μηχάνημα έχουν θετική έκβαση |
Μπορούν να τεθούν εκ νέου σε κυκλοφορία Πιστώνονται στον δικαιούχο του λογαριασμού |
|
4β. |
Τραπεζο-γραμμάτια ευρώ που αναγνωρί-ζονται ως γνήσια και ακατάλληλα προς κυκλοφορία |
Όλοι οι έλεγχοι γνησιότητας που διενεργούνται από το μηχάνημα έχουν θετική έκβαση. Ο έλεγχος τουλάχιστον ενός κριτηρίου καταλληλότητας έχει αρνητική έκβαση |
Δεν μπορούν να τεθούν εκ νέου σε κυκλοφορία και επιστρέφονται στην ΕθνΚΤ Πιστώνονται στον δικαιούχο του λογαριασμού |
Ειδικοί κανόνες αναφορικά με τον πίνακα 1:
Τα τραπεζογραμμάτια ευρώ των κατηγοριών 2 και 3 δεν επιστρέφονται στον πελάτη από το μηχάνημα επεξεργασίας τραπεζογραμματίων, αν αυτό επιτρέπει τη ματαίωση συναλλαγής κατάθεσης. Η παρακράτηση των τραπεζογραμματίων σε περίπτωση ματαίωσης της συναλλαγής μπορεί να γίνεται με αποθήκευσή τους σε προσωρινό αποθηκευτικό χώρο εντός του μηχανήματος.
Τα τραπεζογραμμάτια ευρώ της κατηγορίας 3 δεν απαιτείται να διαχωρίζονται από εκείνα της κατηγορίας 4α ή 4β βάσει των υλικών τους χαρακτηριστικών. Εφόσον δεν πραγματοποιείται διαχωρισμός βάσει υλικών χαρακτηριστικών, εξακολουθούν να ισχύουν τόσο η προθεσμία για την παράδοση στην ΕθνΚΤ των τραπεζογραμματίων ευρώ της μεικτής κατηγορίας 3, 4α και 4β, όσο και οι προϋποθέσεις για τον εντοπισμό του πελάτη σε σχέση με τα τραπεζογραμμάτια ευρώ της κατηγορίας 3.
Τα τραπεζογραμμάτια ευρώ της κατηγορίας 3 μπορούν να υποστούν εκ νέου επεξεργασία από οποιονδήποτε τύπο μηχανήματος επεξεργασίας τραπεζογραμματίων έχει ελεγχθεί επιτυχώς και στην περίπτωση που αναμειγνύονται με τραπεζογραμμάτια ευρώ της κατηγορίας 4α ή 4β. Στην περίπτωση αυτή λογίζονται ως τραπεζογραμμάτια ταξινομηθέντα από το δεύτερο μηχάνημα επεξεργασίας τραπεζογραμματίων, ενώ αν απορριφθούν από αυτό λόγω αδυναμίας σαφούς πιστοποίησης της γνησιότητάς τους, πρέπει να εξακολουθεί να υφίσταται η δυνατότητα εντοπισμού του αρχικού δικαιούχου του λογαριασμού σε σχέση με τα αρχικά τραπεζογραμμάτια της κατηγορίας 3.
Πίνακας 2
Ταξινόμηση και μεταχείριση τραπεζογραμματίων ευρώ από μηχανήματα ανάληψης (COMs)
|
Κατηγορία |
Ιδιότητες |
Μεταχείριση |
|
|
1. |
Αντικείμενα που δεν αναγνωρίζο-νται ως τραπεζογραμ-μάτια ευρώ |
Δεν αναγνωρίζονται ως τραπεζογραμμάτια ευρώ για οποιονδήποτε από τους ακόλουθους λόγους: — τραπεζογραμμάτια ευρώ μη υποστηριζόμενα από το μηχάνημα — τραπεζογραμμάτια διαφορετικού νομίσματος — αντικείμενα που μοιάζουν με τραπεζογραμμάτια ευρώ — εσφαλμένη παράσταση ή σχήμα — μεγάλη/ες διπλωμένη/ες γωνία/ες ή ελλείπον/τα τμήμα(-τα) — σφάλμα τροφοδότησης ή μεταφοράς του μηχανήματος |
Δεν μπορούν να διατίθενται στους πελάτες |
|
2. |
Τραπεζο-γραμμάτια ευρώ για τα οποία υπάρχει υπόνοια ότι είναι πλαστά |
Η παράσταση και το σχήμα αναγνωρίζονται, αλλά ένα ή περισσότερα χαρακτηριστικά γνησιότητας που ελέγχθηκαν από το μηχάνημα δεν εντοπίστηκαν ή σαφώς αποκλίνουν από τα επιτρεπόμενα όρια |
Δεν μπορούν να διατίθενται στους πελάτες Παραδίδονται αμέσως στις αρμόδιες εθνικές αρχές για εξακρίβωση γνησιότητας, και πάντως το αργότερο είκοσι εργάσιμες ημέρες μετά την ανίχνευση από το μηχάνημα, μαζί με πληροφορίες για τον δικαιούχο του λογαριασμού, εφόσον υπάρχουν |
|
3. |
Τραπεζο-γραμμάτια ευρώ η γνησιότητα των οποίων δεν μπορεί να πιστοποιηθεί σαφώς |
Η παράσταση και το σχήμα αναγνωρίζονται, όχι όμως και όλα τα ελεγμένα από το μηχάνημα χαρακτηριστικά γνησιότητας λόγω αποκλίσεων ως προς την ποιότητα ή/και τα επιτρεπόμενα όρια. Στις περισσότερες περιπτώσεις πρόκειται για τραπεζογραμμάτια ευρώ ακατάλληλα προς κυκλοφορία |
Δεν μπορούν να διατίθενται στους πελάτες Παραδίδονται αμέσως στην ΕθνΚΤ για εξακρίβωση γνησιότητας, και πάντως το αργότερο είκοσι εργάσιμες ημέρες μετά την κατάθεσή τους στο μηχάνημα. |
|
4α. |
Τραπεζο-γραμμάτια ευρώ που αναγνωρίζο-νται ως γνήσια και κατάλληλα προς κυκλοφορία |
Όλοι οι έλεγχοι γνησιότητας και καταλληλότητας που διενεργούνται από το μηχάνημα έχουν θετική έκβαση |
Μπορούν να διατίθενται στους πελάτες |
|
4β. |
Τραπεζο-γραμμάτια ευρώ που αναγνωρίζο-νται ως γνήσια και ακατάλληλα προς κυκλοφορία |
Όλοι οι έλεγχοι γνησιότητας που διενεργούνται από το μηχάνημα έχουν θετική έκβαση Ο έλεγχος τουλάχιστον ενός κριτηρίου καταλληλότητας έχει αρνητική έκβαση |
Δεν μπορούν να διατίθενται στους πελάτες και επιστρέφονται στην ΕθνΚΤ |
Ειδικοί κανόνες αναφορικά με τον πίνακα 2:
Τα τραπεζογραμμάτια ευρώ των κατηγοριών 1, 2 και 3 δεν απαιτείται να διαχωρίζονται βάσει των υλικών τους χαρακτηριστικών. Εφόσον αναμειγνύονται μεταξύ τους τραπεζογραμμάτια ευρώ και των τριών αυτών κατηγοριών, αυτά πρέπει να υπόκεινται στην ίδια μεταχείριση με εκείνα της κατηγορίας 2. Τραπεζογραμμάτια ευρώ των κατηγοριών 1, 2 και 3 που είναι δυνατό να διαχωριστούν από άλλο μηχάνημα επεξεργασίας τραπεζογραμματίων ή, σε συμφωνία με ορισμένη ΕθνΚΤ, από εκπαιδευμένους υπαλλήλους, πρέπει να υπόκεινται στη μεταχείριση που προβλέπεται στον πίνακα 2.
Τα τραπεζογραμμάτια ευρώ της κατηγορίας 3 δεν απαιτείται να διαχωρίζονται από εκείνα των κατηγοριών 4α και 4β βάσει των υλικών τους χαρακτηριστικών. Εφόσον δεν πραγματοποιείται διαχωρισμός βάσει υλικών χαρακτηριστικών, εξακολουθεί να ισχύει η προθεσμία για την παράδοση στην ΕθνΚΤ των τραπεζογραμματίων ευρώ της μεικτής κατηγορίας 3, 4α και 4β, σύμφωνα με τα ειδικότερα οριζόμενα για τα τραπεζογραμμάτια της κατηγορίας 3.
Τα τραπεζογραμμάτια ευρώ της κατηγορίας 3 μπορούν να υποστούν εκ νέου επεξεργασία από οποιονδήποτε τύπο μηχανήματος επεξεργασίας τραπεζογραμματίων έχει ελεγχθεί επιτυχώς και στην περίπτωση που αναμειγνύονται με τραπεζογραμμάτια ευρώ της κατηγορίας 4α ή 4β. Στην περίπτωση αυτή λογίζονται ως τραπεζογραμμάτια ταξινομηθέντα από το δεύτερο μηχάνημα επεξεργασίας τραπεζογραμματίων.
Πίνακας 3
Ταξινόμηση και μεταχείριση τραπεζογραμματίων ευρώ από μηχανήματα διάθεσης κερμάτων (CDMs)
|
Τα μηχανήματα διάθεσης κερμάτων (CDMs) πρέπει να ελέγχουν τη γνησιότητα των εισαγόμενων σε αυτά τραπεζογραμματίων και να παρακρατούν όσα εξ αυτών δημιουργούν υπόνοιες πλαστότητας, αλλά δεν απαιτείται να τα διαχωρίζουν ανά κατηγορία βάσει υλικών χαρακτηριστικών. Τραπεζογραμμάτια ευρώ για τα οποία υπάρχουν υπόνοιες ότι είναι πλαστά πρέπει να παραδίδονται αμέσως στις αρμόδιες εθνικές αρχές για εξακρίβωση γνησιότητας, και πάντως το αργότερο είκοσι εργάσιμες ημέρες μετά τον εντοπισμό τους από το μηχάνημα, μαζί με πληροφορίες που τυχόν υπάρχουν για τον δικαιούχο του λογαριασμού. Εναλλακτικά, τα τραπεζογραμμάτια που έχουν εισαχθεί σε μηχάνημα διάθεσης κερμάτων (CDM) μπορούν να υποστούν εκ νέου επεξεργασία από οποιονδήποτε τύπο μηχανήματος επεξεργασίας τραπεζογραμματίων έχει ελεγχθεί επιτυχώς. Εν προκειμένω φυλάσσονται οι πληροφορίες που τυχόν υπάρχουν για τον δικαιούχο του λογαριασμού των τεμαχίων που ταξινομούνται υπό την κατηγορία 2 ή 3 στη διάρκεια της εκ νέου επεξεργασίας.» |
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙβ
ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΡΑΠΕΖΟΓΡΑΜΜΑΤΙΩΝ ΕΥΡΩ ΑΠΟ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΧΕΙΡΙΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΥΠΑΛΛΗΛΟΙ
Τα τραπεζογραμμάτια ευρώ ταξινομούνται σε μία από τις κατηγορίες που παρατίθενται στον πίνακα 3. Τα τραπεζογραμμάτια ευρώ των κατηγοριών 4α και 4β πρέπει να διαχωρίζονται βάσει των υλικών τους χαρακτηριστικών από τα τραπεζογραμμάτια ευρώ των κατηγοριών 1, 2 και 3. Ως προς τα μηχανήματα που δεν ελέγχουν την καταλληλότητα προς κυκλοφορία των τραπεζογραμματίων ευρώ δεν υφίσταται ανάγκη διαχωρισμού μεταξύ των τραπεζογραμματίων ευρώ των κατηγοριών 4α και 4β.
Πίνακας 1
Ταξινόμηση και μεταχείριση τραπεζογραμματίων ευρώ από μηχανήματα που χειρίζονται υπάλληλοι
|
Κατηγορία |
Ιδιότητες |
Μεταχείριση |
|
|
1. |
Αντικείμενα που δεν αναγνωρίζονται ως τραπεζογραμμάτια ευρώ |
Δεν αναγνωρίζονται ως τραπεζογραμμάτια ευρώ λόγω συνδρομής οποιουδήποτε από τους ακόλουθους λόγους: — τραπεζογραμμάτια ευρώ που δεν υποστηρίζει το μηχάνημα — τραπεζογραμμάτια διαφορετικού νομίσματος — αντικείμενα που μοιάζουν με τραπεζογραμμάτια ευρώ — εσφαλμένη παράσταση ή σχήμα — μεγάλη/ες διπλωμένη/ες γωνία/ες ή ελλείπον/τα τμήμα/τα — σφάλμα τροφοδότησης ή μεταφοράς της μηχανής |
Επιστρέφονται από το μηχάνημα στον χειριστή του για περαιτέρω αξιολόγηση και μεταχείριση. Έπειτα από οπτικό έλεγχο από τον αρμόδιο υπάλληλο τα εν λόγω τραπεζογραμμάτια ευρώ μπορούν να επιστρέφονται από τον φορέα που διαχειρίζεται μετρητά στον πελάτη. |
|
2. |
Τραπεζογραμμάτια ευρώ για τα οποία υπάρχει υπόνοια ότι είναι πλαστά |
Η παράσταση και το σχήμα αναγνωρίζονται, αλλά ένα ή περισσότερα χαρακτηριστικά γνησιότητας που ελέγχθηκαν από το μηχάνημα δεν εντοπίστηκαν ή αποκλίνουν σαφώς από τα επιτρεπόμενα όρια |
Επιστρέφονται από το μηχάνημα στον χειριστή του για περαιτέρω μεταχείριση. Τα εν λόγω τραπεζογραμμάτια ευρώ υφίστανται χωριστή επεξεργασία και παραδίδονται στις αρμόδιες εθνικές αρχές για τελική εξακρίβωση της γνησιότητάς τους αμέσως, και πάντως το αργότερο είκοσι εργάσιμες ημέρες μετά την επεξεργασία τους από το μηχάνημα. |
|
3. |
Τραπεζογραμμάτια ευρώ η γνησιότητα των οποίων δεν μπορεί να πιστοποιηθεί σαφώς |
Η παράσταση και το σχήμα αναγνωρίζονται, όχι όμως και όλα τα ελεγμένα από το μηχάνημα χαρακτηριστικά γνησιότητας λόγω αποκλίσεων ως προς την ποιότητα ή/και τα επιτρεπόμενα όρια. Στις περισσότερες περιπτώσεις πρόκειται για ακατάλληλα προς κυκλοφορία τραπεζογραμμάτια ευρώ |
|
|
4α. |
Τραπεζογραμμάτια ευρώ που αναγνωρίζονται ως γνήσια και κατάλληλα προς κυκλοφορία |
Όλοι οι έλεγχοι γνησιότητας και καταλληλότητας που διενεργούνται από το μηχάνημα έχουν θετική έκβαση |
Μπορούν να επανακυκλοφορήσουν. Πιστώνονται στον δικαιούχο του λογαριασμού. |
|
4β. |
Τραπεζογραμμάτια ευρώ που αναγνωρίζονται ως γνήσια και ακατάλληλα προς κυκλοφορία |
Όλοι οι έλεγχοι γνησιότητας που διενεργούνται από το μηχάνημα έχουν θετική έκβαση. Ο έλεγχος τουλάχιστον ενός κριτηρίου καταλληλότητας έχει αρνητική έκβαση |
Δεν μπορούν να επανακυκλοφορήσουν και επιστρέφονται στην ΕθνΚΤ. Πιστώνονται στον δικαιούχο του λογαριασμού. |
Ειδικός κανόνας αναφορικά με τον πίνακα 1:
Εφόσον είναι δυνατός ο διαχωρισμός μεταξύ των τραπεζογραμματίων ευρώ των κατηγοριών 2 και 3 βάσει των υλικών τους χαρακτηριστικών από το οικείο μηχάνημα ή από άλλο μηχάνημα επεξεργασίας τραπεζογραμματίων ή, εφόσον συμφωνήσει σε αυτό ορισμένη ΕθνΚΤ, από εκπαιδευμένους υπαλλήλους, τα τραπεζογραμμάτια ευρώ της κατηγορίας 3 μπορούν να παρέχονται στην ΕθνΚΤ μαζί με τα τραπεζογραμμάτια ευρώ της κατηγορίας 4β. Στην περίπτωση αυτή εξακολουθεί να ισχύει το χρονικό πλαίσιο για την παράδοση των τραπεζογραμματίων ευρώ της κατηγορίας 2 στην αρμόδια εθνική αρχή και των τραπεζογραμματίων ευρώ της μεικτής κατηγορίας 3 και 4β στην ΕθνΚΤ, όπως εξειδικεύεται στον πίνακα.
Ειδικοί κανόνες ταξινόμησης και διαλογής για κάποια από τα μηχανήματα που χειρίζονται υπάλληλοι
1. Τα μηχανήματα επεξεργασίας τραπεζογραμματίων (BPMs) ταξινομούν και διαχωρίζουν τα τραπεζογραμμάτια ευρώ των κατηγοριών 1, 2 και 3 με βάση τα υλικά τους χαρακτηριστικά σε μία ή περισσότερες θέσεις στοίβαξης και τα τραπεζογραμμάτια ευρώ των κατηγοριών 4α και 4β σε δύο ξεχωριστές θέσεις στοίβαξης, όπως προβλέπεται στο παράρτημα ΙΙβ. Για τον σκοπό αυτόν απαιτούνται τουλάχιστον τρεις ειδικές θέσεις στοίβαξης, ώστε να αποφεύγεται η παρέμβαση του χειριστή του μηχανήματος.
2. Πάντως, τα BPMs που διαθέτουν μόνο δύο ειδικές θέσεις στοίβαξης μπορούν να ταξινομήσουν και να διαχωρίσουν τα τραπεζογραμμάτια ευρώ, εφόσον συντρέχουν οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
Οι έλεγχοι γνησιότητας και καταλληλότητας διενεργούνται κατά το ίδιο πέρασμα. Κατά το πέρασμα αυτό, τα τραπεζογραμμάτια ευρώ της κατηγορίας 4α πρέπει να διαχωρίζονται τοποθετούμενα σε ειδική θέση στοίβαξης, ενώ τα τραπεζογραμμάτια ευρώ των λοιπών κατηγοριών πρέπει να τοποθετούνται σε χωριστή ειδική θέση στοίβαξης που να μην έχει κανένα σημείο επαφής με τραπεζογραμμάτια ευρώ της κατηγορίας 4α.
Αν εντοπιστεί τραπεζογραμμάτιο ευρώ της κατηγορίας 1, 2 ή 3 στη δεύτερη ειδική θέση στοίβαξης, ο χειριστής πρέπει να επαναλάβει το πέρασμα του τραπεζογραμματίου ευρώ από τη δεύτερη ειδική θέση στοίβαξης. Κατά το δεύτερο αυτό πέρασμα τα τραπεζογραμμάτια ευρώ της κατηγορίας 1, 2 και 3 διαχωρίζονται από τα τραπεζογραμμάτια ευρώ της κατηγορίας 4β με την τοποθέτησή τους σε ειδική θέση στοίβαξης και να υπόκεινται στη μεταχείριση που καθορίζεται στον παραπάνω πίνακα. Καθώς το μηχάνημα δεν μπορεί να διαχωρίσει βάσει των υλικών τους χαρακτηριστικών τα τραπεζογραμμάτια ευρώ των κατηγοριών 1, 2 και 3 σε διαφορετικές θέσεις στοίβαξης, αυτά πρέπει να θεωρούνται ως τραπεζογραμμάτια ευρώ της κατηγορίας 2 και να υπόκεινται σε ανάλογη μεταχείριση.
3. Τα (BAMs) ταξινομούν και διαχωρίζουν τα τραπεζογραμμάτια ευρώ των κατηγοριών 1, 2 και 3 σε μία θέση στοίβαξης και τα τραπεζογραμμάτια ευρώ των κατηγοριών 4α και 4β σε δεύτερη θέση στοίβαξης. Για τον σκοπό αυτόν απαιτούνται τουλάχιστον δύο ειδικές θέσεις στοίβαξης, ώστε να αποφεύγεται η παρέμβαση του χειριστή του μηχανήματος.
4. Πάντως, τα BAMs που διαθέτουν μόνο μία ειδική θέση στοίβαξης μπορούν να ταξινομήσουν και να διαχωρίσουν τα τραπεζογραμμάτια ευρώ, εφόσον συντρέχουν οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
Κάθε φορά που πραγματοποιείται επεξεργασία τραπεζογραμματίου ευρώ της κατηγορίας 1, 2 ή 3, το μηχάνημα πρέπει να σταματά αμέσως την επεξεργασία και να κρατεί το εν λόγω τραπεζογραμμάτιο ευρώ σε θέση που να αποφεύγει κάθε φυσική επαφή με τα εξακριβωμένα ως γνήσια τραπεζογραμμάτια ευρώ.
Τα αποτελέσματα του ελέγχου γνησιότητας για κάθε μεμονωμένο τραπεζογραμμάτιο ευρώ της κατηγορίας 1, 2 ή 3 πρέπει να εμφανίζεται σε οθόνη. Καθώς το μηχάνημα δεν μπορεί να διαχωρίσει βάσει των υλικών τους χαρακτηριστικών τα τραπεζογραμμάτια ευρώ των κατηγοριών 1, 2 και 3 σε διαφορετικές θέσεις στοίβαξης, αυτά πρέπει να θεωρούνται ως τραπεζογραμμάτια ευρώ της κατηγορίας 2 και να υπόκεινται στη μεταχείριση που επιφυλάσσεται για τα τελευταία.
Το μηχάνημα πρέπει να ελέγχει τυχόν παρουσία τραπεζογραμματίων ευρώ της κατηγορίας 1, 2 ή 3 όταν σταματά την επεξεργασία, η δε επεξεργασία μπορεί να συνεχιστεί μόνο μετά την απομάκρυνση του τραπεζογραμματίου ευρώ της κατηγορίας 1, 2 ή 3 από τον χειριστή.
Για κάθε διακοπή της φάσης επεξεργασίας μόνο ένα τραπεζογραμμάτιο ευρώ της κατηγορίας 1, 2 ή 3 μπορεί να είναι προσβάσιμο στον χειριστή.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ
ΕΛΑΧΙΣΤΑ ΠΡΟΤΥΠΑ ΔΙΑΛΟΓΗΣ ΤΡΑΠΕΖΟΓΡΑΜΜΑΤΙΩΝ ΕΥΡΩ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑ ΤΟΥΣ ΠΡΟΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ ΧΩΡΙΣ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΜΕΣΩΝ
Στο παρόν παράρτημα καθορίζονται τα ελάχιστα πρότυπα για τη διαλογή τραπεζογραμματίων ευρώ ως προς την καταλληλότητά τους προς κυκλοφορία, χωρίς τη χρήση μηχανικών μέσων από εκπαιδευμένους υπαλλήλους.
Κατά τους ελέγχους καταλληλότητας τα τραπεζογραμμάτια ευρώ, τα οποία παρουσιάζουν οποιοδήποτε ελάττωμα, από αυτά που εκτίθενται στον παρακάτω πίνακα ή εμφανή ατέλεια ως προς κάποιο από τα ορατά χαρακτηριστικά ασφαλείας, είναι ακατάλληλα προς κυκλοφορία. Πάντως, τα τραπεζογραμμάτια ευρώ με πτυχές και τα τραπεζογραμμάτια ευρώ με διπλωμένες γωνίες μπορούν να επιδιορθωθούν με ξεδίπλωμα χωρίς μηχανικά μέσα, όπου αυτό είναι εφικτό. Οι έλεγχοι καταλληλότητας διεξάγονται με οπτική εξέταση μεμονωμένων τραπεζογραμματίων ευρώ και δεν απαιτούν τη χρήση εργαλείων.
Κατάλογος κριτηρίων διαλογής για τους σκοπούς του ελέγχου καταλληλότητας χωρίς μηχανικά μέσα
|
Χαρακτηριστικό |
Περιγραφή |
|
|
1. |
Λερωμένο |
Εμφανής εκτεταμένος ρύπος σε όλη την επιφάνεια του τραπεζογραμματίου ευρώ |
|
2. |
Κηλιδωμένο |
Εμφανής συγκέντρωση ρύπου σε ένα σημείο |
|
3. |
Επιζωγραφισμένο |
Εμφανής πρόσθετη απεικόνιση ή επιγραφή, γραμμένες ή σημειωμένες με οποιονδήποτε τρόπο στην επιφάνεια του τραπεζογραμματίου ευρώ |
|
4. |
Αποχρωματισμένο |
Εμφανής έλλειψη μελάνης σε όλη την επιφάνεια του τραπεζογραμματίου ευρώ ή σε τμήμα αυτού, π.χ. πλυμένο τραπεζογραμμάτιο ευρώ |
|
5. |
Σχισμένο |
Τραπεζογραμμάτιο ευρώ που είναι σχισμένο σε ένα τουλάχιστον σημείο |
|
6. |
Με οπές |
Τραπεζογραμμάτιο ευρώ που έχει τουλάχιστον μία εμφανή οπή |
|
7. |
Ελλιπές |
Τραπεζογραμμάτιο ευρώ, κατά μήκος της μίας τουλάχιστον πλευράς του οποίου λείπουν ένα ή περισσότερα τμήματα (σε αντιδιαστολή με τις οπές), π.χ. ένα γωνιακό τμήμα |
|
8. |
Επιδιορθωμένο |
Τμήματα ενός ή περισσότερων τραπεζογραμματίων ευρώ ενωμένα με κολλητική ταινία, κόλλα ή άλλα μέσα |
|
9. |
Τσαλακωμένο |
Τραπεζογραμμάτιο ευρώ με πολλαπλές πτυχές σε διάσπαρτα σημεία σε όλη την επιφάνειά του οι οποίες επηρεάζουν σημαντικά την οπτική εμφάνισή του |
|
10. |
Μαλακό λόγω φθοράς |
Τραπεζογραμμάτιο ευρώ που λόγω δομικής αποσύνθεσης παύει να είναι κολλαριστό |
|
11. |
Τραπεζογραμμάτιο ευρώ με πτυχές |
Τραπεζογραμμάτιο ευρώ που είναι διπλωμένο, συμπεριλαμβανομένου εκείνου που δεν μπορεί να ξεδιπλωθεί |
|
12. |
Με διπλωμένες γωνίες |
Τραπεζογραμμάτιο ευρώ με μία τουλάχιστον εμφανή διπλωμένη γωνία |
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ IV
ΣΥΛΛΟΓΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΠΡΟΕΡΧΟΜΕΝΩΝ ΑΠΟ ΦΟΡΕΙΣ ΠΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕΤΡΗΤΑ
1. Σκοπός
Η συλλογή στοιχείων τα οποία παρέχουν οι φορείς που διαχειρίζονται μετρητά αποσκοπεί στη διευκόλυνση των εθνικών κεντρικών τραπεζών (ΕθνΚΤ) και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) στην παρακολούθηση των σχετικών δραστηριοτήτων των εν λόγω φορέων και στην πρόβλεψη των εξελίξεων που αφορούν τον κύκλο ζωής των μετρητών.
2. Γενικές αρχές
2.1. Πρέπει να παρέχονται στοιχεία για τα μηχανήματα επεξεργασίας μετρητών που χρησιμοποιούνται σύμφωνα με την παρούσα απόφαση. Εξαιρούνται από τις υποχρεώσεις παροχής στοιχείων τα μηχανήματα διάθεσης κερμάτων (CDMs).
2.2. Οι φορείς που διαχειρίζονται μετρητά παρέχουν τακτικά στην ΕθνΚΤ του οικείου κράτους μέλους πληροφορίες για τα ακόλουθα:
2.3. Ακόμη, οι φορείς που διαχειρίζονται μετρητά και θέτουν εκ νέου σε κυκλοφορία τραπεζογραμμάτια ευρώ μέσω μηχανημάτων επεξεργασίας τραπεζογραμματίων και μηχανημάτων αυτόματης ανάληψης μετρητών παρέχουν τακτικά στην ΕθνΚΤ του οικείου κράτους μέλους πληροφορίες για τα ακόλουθα:
3. Είδος στοιχείων και υποχρεώσεις παροχής στοιχείων
3.1. Ανάλογα με τη φύση τους τα συλλεγόμενα στοιχεία διακρίνονται σε βασικά και λειτουργικά.
Βασικά στοιχεία
3.2. Τα βασικά στοιχεία καλύπτουν πληροφορίες σχετικά με: α) τους μεμονωμένους φορείς που διαχειρίζονται μετρητά και τα ενεργά μηχανήματα επεξεργασίας τραπεζογραμματίων και μηχανήματα αυτόματης ανάληψης μετρητών που διαθέτουν· και β) τα απομακρυσμένα υποκαταστήματα των πιστωτικών ιδρυμάτων.
3.3. Τα βασικά στοιχεία παρέχονται στην ΕθνΚΤ κατά την ημερομηνία εφαρμογής της παρούσας απόφασης και εν συνεχεία κάθε έξι μήνες. Τα στοιχεία του υποδείγματος του προσαρτήματος 1 παρέχονται υποχρεωτικά, έστω και αν η ΕθνΚΤ μπορεί να απαιτεί την παροχή τους με διαφορετική μορφή.
3.4. Για σκοπούς παρακολούθησης ορισμένη ΕθνΚΤ μπορεί να αποφασίσει να συλλέγει στοιχεία σε τοπικό επίπεδο, π.χ. στα υποκαταστήματα.
3.5. Ορισμένη ΕθνΚΤ μπορεί να απαιτεί από τους φορείς που διαχειρίζονται μετρητά να προσδιορίζουν τα μηχανήματα ανακύκλωσης μετρητών (CRMs) που χρησιμοποιούνται ως μηχανήματα συνδυασμένης κατάθεσης (CCMs) ή μηχανήματα κατάθεσης (CIMs), καθώς και τα μηχανήματα συνδυασμένης κατάθεσης (CCMs) που χρησιμοποιούνται ως μηχανήματα κατάθεσης (CIMs).
3.6. Τα στοιχεία που προσδιορίζονται στο υπόδειγμα του προσαρτήματος 3 σχετικά με τα απομακρυσμένα υποκαταστήματα παρέχονται υποχρεωτικά, έστω και αν η ΕθνΚΤ μπορεί να απαιτεί την παροχή τους σε διαφορετική μορφή.
Λειτουργικά στοιχεία
3.7. Τα στοιχεία που προκύπτουν από την επεξεργασία και την εκ νέου θέση σε κυκλοφορία τραπεζογραμματίων ευρώ από φορείς που διαχειρίζονται μετρητά ταξινομούνται ως λειτουργικά στοιχεία.
3.8. Ορισμένη ΕθνΚΤ μπορεί με απόφασή της να εξαιρεί από την υποχρέωση παροχής λειτουργικών στοιχείων τους λοιπούς οικονομικούς παράγοντες του άρθρου 6 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1338/2001 του Συμβουλίου ( 4 ), αν ο αριθμός των τραπεζογραμματίων ευρώ που αυτοί θέτουν εκ νέου σε κυκλοφορία μέσω μηχανημάτων αυτόματης ανάληψης μετρητών υπολείπεται του ορίου που καθορίζει η ΕθνΚΤ.
3.9. Τα στοιχεία υποβάλλονται σε εξαμηνιαία βάση. Υποβάλλονται στην ΕθνΚΤ το αργότερο δύο μήνες μετά την αντίστοιχη περίοδο αναφοράς, δηλαδή στο τέλος Φεβρουαρίου και στο τέλος Αυγούστου. Τα στοιχεία μπορούν να υποβάλλονται βάσει του υποδείγματος του προσαρτήματος 2. Για συγκεκριμένη μεταβατική περίοδο οι ΕθνΚΤ μπορούν να ζητούν μηνιαία παροχή στοιχείων, εφόσον ακολουθούσαν αυτή την πρακτική πριν από την έναρξη ισχύος της παρούσας απόφασης, ή τριμηνιαία παροχή στοιχείων.
3.10. Τα στοιχεία υποβάλλονται από τους φορείς που διαχειρίζονται τραπεζογραμμάτια ευρώ. Αν ορισμένος φορέας έχει αναθέσει τους ελέγχους γνησιότητας και καταλληλότητας σε άλλον φορέα που διαχειρίζεται μετρητά, τα στοιχεία υποβάλλει ο τελευταίος σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 2.
3.11. Τα στοιχεία υποβάλλονται από τους φορείς που διαχειρίζονται μετρητά κατά τεμάχια (όγκος), συγκεντρωτικά σε εθνικό επίπεδο και αναλυόμενα ανά ονομαστική αξία τραπεζογραμματίου ευρώ. Δεν απαιτείται ανάλυση ανά σειρά τραπεζογραμματίων. Προκειμένου για τα απομακρυσμένα υποκαταστήματα των πιστωτικών ιδρυμάτων τα λειτουργικά στοιχεία υποβάλλονται ξεχωριστά.
3.12. Για σκοπούς παρακολούθησης ορισμένη ΕθνΚΤ μπορεί να αποφασίσει να συλλέγει στοιχεία σε τοπικό επίπεδο, π.χ. στα υποκαταστήματα.
3.13. Μπορεί να ζητηθεί από τους φορείς που διαχειρίζονται μετρητά που έχουν αναθέσει τους ελέγχους γνησιότητας και καταλληλότητας σε άλλους φορείς που διαχειρίζονται μετρητά να υποβάλουν στην ΕθνΚΤ λεπτομερή στοιχεία σχετικά με τους τελευταίους, καθώς και με τις ρυθμίσεις εξωτερικής ανάθεσης.
3.14. Τα στοιχεία που προσδιορίζονται στο υπόδειγμα του προσαρτήματος 3 σχετικά με απομακρυσμένα υποκαταστήματα παρέχονται υποχρεωτικά, έστω και αν η ΕθνΚΤ μπορεί να απαιτεί την υποβολή τους με διαφορετική μορφή και να συνομολογεί με τους φορείς που διαχειρίζονται μετρητά τη συλλογή εκτενέστερων στοιχείων.
4. Εμπιστευτικότητα και δημοσίευση στοιχείων
4.1. Τόσο τα βασικά όσο και τα λειτουργικά στοιχεία θεωρούνται εμπιστευτικά.
4.2. Οι ΕθνΚΤ και η ΕΚΤ μπορούν να αποφασίσουν να δημοσιεύσουν εκθέσεις ή στατιστικές βασισμένες σε στοιχεία που έχουν λάβει δυνάμει του παρόντος παραρτήματος. Οι εν λόγω δημοσιεύσεις πρέπει να παρουσιάζουν τα στοιχεία συγκεντρωτικά, ώστε να μην είναι δυνατή η ταυτοποίηση του φορέα που τα υπέβαλε.
Προσάρτημα 1
ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Βασικά στοιχεία
Οι παρούσες πληροφορίες πρέπει να υποβάλλονται στην:
[Επωνυμία ΕθνΚΤ· στοιχεία επικοινωνίας για τυχόν απορίες· διεύθυνση]
1. Πληροφορίες για τον φορέα που διαχειρίζεται μετρητά
Επωνυμία του φορέα που διαχειρίζεται μετρητά:
Διεύθυνση κεντρικών γραφείων:
Ταχυδρομικός κώδικας:
Πόλη:
Οδός:
Είδος εταιρείας:
Υπεύθυνοι επικοινωνίας:
Ονοματεπώνυμα:
Αριθ. τηλεφώνου:
Αριθ. τηλεομοιοτυπίας:
Διευθύνσεις ηλεκτρονικού ταχυδρομείου:
Εξωτερικός συνεργάτης (κατά περίπτωση)
Ονοματεπώνυμο:
Διεύθυνση:
Ταχυδρομικός κώδικας:
Πόλη:
2. Μηχανήματα που χειρίζονται οι ίδιοι οι πελάτες
|
Κατηγορία μηχανή-ματος |
Αριθμός αναγνώρισης (1) |
Κατασκευαστής (1) |
Ονομασία μηχανή-ματος (1) |
Αναγνώριση (1) (σύστημα εντοπισμού/εκδόσεις λογισμικού) |
Συνολι-κός αριθμός σε λειτουρ-γία |
|
CIMs |
|
|
|
|
|
|
CRMs |
|
|
|
|
|
|
CCMs |
|
|
|
|
|
|
COMs |
|
|
|
|
|
|
(1) α παρόντα πεδία συμπληρώνονται σύμφωνα με τα αντίστοιχα πεδία που δημοσιεύονται στον δικτυακό τόπο της ΕΚΤ. |
|||||
3. Μηχανήματα που χειρίζονται υπάλληλοι
|
Κατηγορία μηχανήματος |
Αριθμός αναγνώρισης (1) |
Κατασκευαστής (1) |
Ονομασία μηχανή-ματος (1) |
Αναγνώριση (1) (σύστημα εντοπισμού/εκδόσεις λογισμικού) |
Συνολικός αριθμός σε λειτουργία |
|
BPMs |
|
|
|
|
|
|
BAMs |
|
|
|
|
|
|
TARMs |
|
|
|
|
|
|
TAMs |
|
|
|
|
|
|
(1) Τα συγκεκριμένα πεδία συμπληρώνονται σύμφωνα με τα αντίστοιχα πεδία που δημοσιεύονται στον δικτυακό τόπο της ΕΚΤ. |
|||||
4. Τα μηχανήματα αυτόματης ανάληψης μετρητών δεν περιλαμβάνονται στον παραπάνω κατάλογο μηχανημάτων που χειρίζονται οι ίδιοι οι πελάτες
|
|
Συνολικός αριθμός σε λειτουργία |
|
ATM |
|
|
SCoTs |
|
|
Λοιπά |
|
Προσάρτημα 2
ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Λειτουργικά στοιχεία
1. Πληροφορίες για τον φορέα που διαχειρίζεται μετρητά
|
Επωνυμία του φορέα που διαχειρίζεται μετρητά |
|
|
Περίοδος παροχής στοιχείων |
|
2. Στοιχεία
Τα ακόλουθα στοιχεία πρέπει να υποβάλλονται συγκεντρωτικά σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο βάσει σχετικής απόφασης της ΕθνΚΤ• εξαιρούνται τα απομακρυσμένα υποκαταστήματα.
|
|
Συνολικός αριθμός τραπεζογραμματίων ευρώ που ελέγχθηκαν |
Τραπεζογραμμάτια ευρώ ταξινομηθέντα ως ακατάλληλα προς κυκλοφορία |
Τραπεζογραμμάτια ευρώ που τέθηκαν εκ νέου σε κυκλοφορία |
|
EUR 5 |
|
|
|
|
EU-10 |
|
|
|
|
EUR 20 |
|
|
|
|
EUR 50 |
|
|
|
|
EUR 100 |
|
|
|
|
EUR 200 |
|
|
|
|
EUR 500 |
|
|
|
Η στήλη του παραπάνω πίνακα με κεφαλίδα «Συνολικός αριθμός τραπεζογραμματίων ευρώ που ελέγχθηκαν» πρέπει να περιέχει τον συνολικό αριθμό τραπεζογραμματίων των οποίων η γνησιότητα και η καταλληλότητα προς κυκλοφορία ελέγχθηκαν σε μηχανήματα επεξεργασίας τραπεζογραμματίων, δηλαδή σε μηχανήματα ανακύκλωσης μετρητών (CRMs), σε μηχανήματα ανάληψης (COM), σε βοηθητικά ταμειολογιστικά μηχανήματα ανακύκλωσης (TARMs), σε μηχανήματα επεξεργασίας τραπεζογραμματίων (BPMs) και σε μηχανήματα συνδυασμένης κατάθεσης (CCMs) με δυνατότητα ελέγχου της γνησιότητας. Στα στοιχεία αυτά δεν περιλαμβάνονται τα στοιχεία για τα ακόλουθα: α) τραπεζογραμμάτια των οποίων ο έλεγχος γνησιότητας και καταλληλότητας προς κυκλοφορία διενεργείται χωρίς τη χρήση μηχανικών μέσων, π.χ. υπηρεσίες over-the-counter ή υπηρεσίες υποστήριξης (back-office), β) τραπεζογραμμάτια των οποίων ελέγχθηκε η γνησιότητα, αλλά όχι και η καταλληλότητα προς κυκλοφορία, σε μηχανήματα επεξεργασίας τραπεζογραμματίων, π.χ. σε μηχανήματα κατάθεσης (CIMs), σε μηχανήματα συνδυασμένης κατάθεσης (CCMs) (χωρίς δυνατότητα ελέγχου της γνησιότητας), σε μηχανήματα ανάληψης (COM), σε βοηθητικά ταμειολογιστικά μηχανήματα (TAMs) και σε μηχανήματα εξακρίβωσης της γνησιότητας τραπεζογραμματίων (BAMs).
Η στήλη με κεφαλίδα «Τραπεζογραμμάτια ευρώ ταξινομηθέντα ως ακατάλληλα προς κυκλοφορία» είναι επιμέρους στοιχείο του συνολικού αριθμού τραπεζογραμματίων που ελέγχθηκαν και πρέπει να περιέχει τον αριθμό των τραπεζογραμματίων που ταξινομήθηκαν από τα μηχανήματα ως γνήσια και ακατάλληλα προς κυκλοφορία (δηλαδή κατηγορία 4β). Η συγκεκριμένη κατηγορία στοιχείων αφορά τα CRMs, COMs, TARMs και BPMs, καθώς και τα CCMs με δυνατότητα ελέγχου της γνησιότητας.
Η στήλη με κεφαλίδα «Τραπεζογραμμάτια ευρώ που τέθηκαν εκ νέου σε κυκλοφορία» είναι επιμέρους στοιχείο του συνολικού αριθμού τραπεζογραμματίων που ελέγχθηκαν και:
ως προς τα CRMs, COMs και TARMs πρέπει να περιέχει στοιχεία για τον αριθμό των τραπεζογραμματίων που ταξινομήθηκαν από τα εν λόγω μηχανήματα ως γνήσια και κατάλληλα προς κυκλοφορία (δηλαδή κατηγορία 4α) και διατέθηκαν στους πελάτες, με βάση τα στατιστικά στοιχεία των μηχανημάτων
ως προς τα BPMs και CCMs με δυνατότητα ελέγχου της γνησιότητας πρέπει να περιέχει στοιχεία για τον αριθμό των τραπεζογραμματίων που ταξινομήθηκαν από τα εν λόγω μηχανήματα ως γνήσια και κατάλληλα προς κυκλοφορία (δηλαδή κατηγορία 4α) και δεν επιστράφηκαν στην ΕθνΚΤ, αλλά παρακρατήθηκαν με την πρόθεση να τεθούν εκ νέου σε κυκλοφορία στο πλαίσιο του κύκλου ζωής των μετρητών.
|
Αριθμός τραπεζογραμματίων ευρώ που διατέθηκαν μέσω μηχανημάτων που χειρίζονται οι ίδιοι οι πελάτες και μηχανημάτων αυτόματης ανάληψης μετρητών |
|
Αν ορισμένη ΕθνΚΤ εφαρμόζει την εξαίρεση του άρθρου 7 για τα απομακρυσμένα υποκαταστήματα, η υποβολή των παραπάνω στοιχείων είναι υποχρεωτική για τα πιστωτικά ιδρύματα του κράτους μέλους εγκατάστασής της. Τα πιστωτικά ιδρύματα πρέπει να διαβουλεύονται με τις οικείες ΕθνΚΤ προκειμένου να εξακριβώνουν αν υπάρχει υποχρέωση υποβολής των στοιχείων αυτών.
Προσάρτημα 3
ΑΠΟΜΑΚΡΥΣΜΕΝΑ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ ΠΙΣΤΩΤΙΚΩΝ ΙΔΡΥΜΑΤΩΝ
Οι παρούσες πληροφορίες παρέχονται μόνο από πιστωτικά ιδρύματα που διαθέτουν απομακρυσμένα υποκαταστήματα κατά το άρθρο 7 παράγραφος 1.
1. Πληροφορίες πιστωτικού ιδρύματος
|
Επωνυμία πιστωτικού ιδρύματος |
|
|
Περίοδος παροχής στοιχείων |
|
2. Στοιχεία
|
Επωνυμία απομακρυσμένου υποκαταστήματος |
Διεύθυνση |
Αριθμός τραπεζογραμματίων ευρώ που διατέθηκαν μέσω μηχανημάτων που χειρίζονται οι ίδιοι οι πελάτες και μηχανημάτων αυτόματης ανάληψης μετρητών |
|
|
|
|
( 1 ) ΕΕ L 177 της 30.6.2006, σ. 1.
( 2 ) Απόφαση ΕΚΤ/2013/10 της 19ης Απριλίου 2013, σχετικά με τις ονομαστικές αξίες, τις προδιαγραφές, την αναπαραγωγή, την ανταλλαγή και την απόσυρση των τραπεζογραμματίων ευρώ (ΕΕ L 118 της 30.4.2013, σ. 37).
( 3 ) www.ecb.europa.eu.
( 4 ) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1338/2001 του Συμβουλίου, της 28ης Ιουνίου 2001, σχετικά με τον καθορισμό των αναγκαίων μέτρων για την προστασία του ευρώ από την παραχάραξη και την κιβδηλεία (ΕΕ L 181 της 4.7.2001, σ. 6).