14.12.2010   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

C 337/1

1.

In grote lijnen verwelkomt de ECB de door de ontwerpverordening voorgestelde maatregelen ten einde het regelgevende kader van ratingbureau’s te versterken, met name om: (a) ruime bevoegdheden toe te kennen aan de Europese Autoriteit voor effecten en markten (EAEM) aangaande de registratie van en het toezicht op ratingbureau’s; en (b) meer transparantie en concurrentie in de markt voor ratings van gestructureerde financieringsinstrumenten te creëren. De ECB erkent dat Verordening (EG) nr. 1060/2009 (2) menige van de opmerkingen heeft verwerkt die eerder werden gemaakt in: a) de bijdrage van het Eurosysteem aan de publieke consultatie inzake de ontwerprichtlijn/-verordening van de Commissie inzake ratingbureau’s (3); en b) ECB-Advies CON/2009/38 van 21 April 2009 betreffende een voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad inzake ratingbureaus (4).

2.

Zoals opgemerkt in de Eurosysteembijdrage van 2008 (5), een één-entiteit benadering van toezicht op ratingbureau’s verdient de voorkeur boven een gespreid toezicht, zulks gezien het verzekeren van coördinatie en gelijke omstandigheden. In deze context verwelkomt de ECB de toekenning aan de EAEM van een aantal met de registratie van en het toezicht op ratingbureau’s verband houdende taken. De ECB begrijpt dat het regelgevende kader niet raakt aan het recht van de nationale toezichthouders om ratingbureau’s te erkennen als externe kredietbeoordelingsinstellingen uit hoofde van artikel 81 tot en met 83 van Richtlijn 2006/48/EG van het Europees Parlement en de Raad van 14 juni 2006 betreffende de toegang tot en de uitoefening van de werkzaamheden van kredietinstellingen (herschikking) (6).

3.

Behoudens nadere hierna te maken kanttekeningen, steunt de ECB in grote lijnen de transparantieregeling in de voorgestelde nieuwe artikelen 8 bis en 8 ter van Verordening (EG) nr. 1060/2009 (7), welke bepalingen van emittenten van gestructureerde financieringsinstrumenten eisen dat zij ook bepaalde andere ratingbureau’s toegang tot informatie verlenen die zij hun benoemde ratingbureau’s verstrekken. De invoering van dergelijke informatievereisten beoogt de kwaliteit en de transparantie van het ratingproces voor gestructureerde financieringsinstrumenten te versterken, en zou tevens kunnen bijdragen tot meer concurrentie tussen de ratingbureau’s. Voorts stemmen de nieuwe vereisten tot op bepaalde hoogte overeen met de door de US Securities and Exchange Commission (SEC) sinds juni 2010 toepaste regels (8). Convergentie tussen het regelgevende kader van de EU en de VS, waar mogelijk, is een belangrijk onderdeel van gelijke omstandigheden.

De ECB wijst evenwel op bepaalde mogelijke problemen in verband met de omzetting van de nieuwe informatievereisten. Ten eerste wordt luidens de voorgestelde regeling verondersteld dat het ratingbureau, dat is benoemd om in een bepaald geval een rating af te geven, aan sterkere concurrentie bloot zal staan zijdens andere geschikte ratingbureau’s (niet-benoemde ratingbureau’s). Meer bepaald kan het voor niet-benoemde ratingbureau’s gemakkelijker zijn ongevraagde ratings af te geven, omdat zij toegang zullen krijgen tot door de emittent aan het benoemde ratingbureau verstrekte informatie. Voor de niet-benoemde ratingbureau’s kan markttoegang evenwel zeer moeilijk zijn gezien: a) de wettelijke toegangscriteria inzake de informatie van de emittent; en b) informele kennis die het benoemde ratingbureau heeft vanwege een lange relatie met de emittent. Ervaring met door de SEC ingevoerde transparantieregels heeft nog niet definitief bevestigd dat dergelijke regels een aanzienlijk effect op ratingbureaupraktijken hebben, met name door een gestegen aantal ongevraagde ratings. Ten tweede, uit meerdere aangevraagde ratings zouden emittenten de gunstigste kunnen kiezen („rating shopping”) en kan tussen ratingbureau’s wedijver ontstaan om de aantrekkelijkste ratings te leveren. Dit zou de kwaliteit van de afgegeven ratings kunnen schaden. Ten derde, ook de situatie van de emittent dient te worden onderzocht, rekening houdend met: a) de last verbonden met toegang tot informatie voor niet-benoemde ratingbureau’s; en b) bescherming tegen mogelijk misbruik van door niet-benoemde ratingbureau’s ontvangen informatie.

De ECB begrijpt dat de transparantieregeling in de nieuwe ontwerpartikelen 8 bis en 8 ter brede ondersteuning genoten bij de voorbereidende werkzaamheden van de ontwerpverordening (9). Derhalve stelt de ECB slechts beperkte wijzigingen voor (10). Tegelijkertijd beveelt de ECB aan dat de EAEM ontwikkelingen in de hierboven genoemde gebieden nauwlettend volgt, zulks in verband met de implementatie van de ontwerpverordening, zodat de Commissie gezien de ervaring passende wijzigingen kan voorstellen (11).

4.

Bovendien verwacht de ECB dat de Commissie op basis van ervaring met de door de verordening ingevoerde regels verdergaande transparantieregelingen in verband met de afgifte van ratings zal uitwerken. Om het gewenste effect te realiseren, dienen de transparantieregelingen enerzijds de zakelijke belangen van de emittenten die gevoelige informatie aan ratingbureau’s verstrekken en anderzijds de behoeften van centrale banken, toezichthouders en andere belanghebbenden aan bredere informatietoegang tegen elkaar af te wegen waardoor een onafhankelijke beoordeling van de prestaties van ratingbureau’s mogelijk wordt. Alle bovengenoemde elementen zijn bijzonder relevant in de securitisatiemarkt. Dienaangaande streeft het Eurosysteem toegang na tot leningsgewijze informatie, zulks als onderdeel van het beoordelingskader van onderpand, waardoor risico's van gesecuritiseerde instrumenten doorlopend beoordeeld kunnen worden.

5.

De ontwerpverordening vereist dat ieder benoemd ratingbureau zijn concurrenten een lijst verstrekt van de gestructureerde financieringsinstrumenten die hij op dat moment beoordeelt, met een link naar de website waar de emittent de bij de voorbereiding van de ratings gebruikte informatie opslaat. Niet-benoemde ratingbureau’s kunnen tot die informatie toegang verkrijgen, mits a) zij ten tijde van het verzoek de systemen en de organisatorische structuur hebben ter bescherming van de vertrouwelijkheid van dergelijke informatie; en b) na toegang tot de informatie te hebben verkregen, zij op jaarbasis ratings afgeven voor ten minste 10 % van de gestructureerde financieringsinstrumenten waarvoor de informatie werd verlangd (12). De ECB beveelt aan dat de ontwerpverordening het volgende duidelijker definieert: ten eerste de verificatiemethode van de EAEM inzake de naleving van deze criteria, ten tweede de berekeningsmethode voor nalevingsverificatie inzake het tweede criterium (13), en ten derde, de situaties waarin niet-naleving van het tweede criterium zou kunnen leiden tot sanctieoplegging (14).

6.

Bovendien doet de ECB de volgende aanbevelingen om de in paragraaf 3 genoemde kwesties te adresseren.

Ten eerste dient van ratingbureau’s halfjaarlijkse rapportage aan de EAEM te worden verlangd over het aantal door hen in een bepaalde periode afgegeven ratings, uitgesplitst naar: a) door een beoordeelde entiteit of een gelieerde derde aangevraagde ratings; en b) ongevraagde ratings, met gegevens betreffende het deel van die ongevraagde ratings die hoger, gelijk of lager uitvielen dan de door het betrokken benoemde ratingbureau afgegeven relevante ratings. Die rapportage dient deel uit te maken van de periodieke verslaglegging door ratingbureau’s aan de EAEM (15).

Ten tweede dient de EAEM bevoegd te zijn de implementatie van de nieuwe ontwerpartikelen 8 bis en 8 ter te volgen ter vasttelling van: a) de impact van deze bepalingen op het aantal en de kwaliteit van de afgegeven ratings,waaronder de ongevraagde ratings; b) de eventuele noodzaak de geschiktheidscriteria voor niet-benoemde ratingbureau’s te wijzigen ten einde excessieve martkttoegangsbelemmeringen te voorkomen; c) de aan de emittenten opgelegde last; en (d) de eventuele noodzaak emittenten te beschermen tegen misbruik van door hen aan niet-benoemde ratingbureau’s verstrekte informatie. Een EAEM-rapport dient de grondslag te vormen voor de herziening door de Commissie van de nieuwe ontwerpartikelen 8 bis en 8 ter in de vastgelegde periode na hun inwerktreding.

7.

De ECB merkt op dat ratingbureau’s hun historische prestatiegegevens zullen moeten verstrekken aan een centrale door de EAEM ingestelde gegevensbank (16). De ECB beveelt aan dat deze gegevens een vergelijkbaar formaat hebben, en stroken met het statistische kader van de Unie. Gemeenschappelijke identificatiecodes en normen dienen bij de structurering en opslag van de gegevens zoveel mogelijk toepassing te vinden (e.g. middels het gebruik van gestandaardiseerde referentieinfromatie zoals ISIN-codes).

8.

Bovendien, zoals benadrukt in de 2008-bijdrage van het Eurosysteem, dient het nieuwe regelgevende kader voor ratingbureau’s een passend samenwerkingsniveau tussen toezichthouders en het Eurosysteem mogelijk te maken. Het Eurosysteem heeft grote belangstelling voor ratings, gezien zijn rol inzake financiële stabiliteit. Voorts is reeds een het hele Eurosysteem omvattend kader voor het volgen van ratingbureau’s in de context van monetaire beleidstransacties in voege (17). Derhalve stelt de ECB de regelingen voor de informatie-uitwisseling in het nieuwe ontwerpartikel 27 van Verordening (EG) nr. 1060/2009 op prijs. Desalniettemin beveelt de ECB aan dat deze bepaling voor het ESCB en de ECB, alsook voor de betrokken autoriteiten in de lidstaten, expliciet toegang dient te verlenen tot de voor de uitoefening van hun wettelijke taken van belang zijnde gegevens.