EUR-Lex Πρόσβαση στο δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Επιστροφή στην αρχική σελίδα του EUR-Lex

Το έγγραφο αυτό έχει ληφθεί από τον ιστότοπο EUR-Lex

Έγγραφο 31998Y1030(01)

Γνώμη του Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ιδρύματος - Γνώμη που ζητήθηκε από το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δυνάμει του άρθρου 109 ΣΤ παράγραφος 6 της συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και του άρθρου 5 παράγραφος 3 του καταστατικού του ΕΝΙ σχετικά με πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την εξυγίανση και την εκκαθάριση των πιστωτικών ιδρυμάτων

ΕΕ C 332 της 30.10.1998, σ. 13 έως 16 (ES, DA, DE, EL, EN, FR, IT, NL, PT, FI, SV)

31998Y1030(01)

Γνώμη του Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ιδρύματος - Γνώμη που ζητήθηκε από το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δυνάμει του άρθρου 109 ΣΤ παράγραφος 6 της συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και του άρθρου 5 παράγραφος 3 του καταστατικού του ΕΝΙ σχετικά με πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την εξυγίανση και την εκκαθάριση των πιστωτικών ιδρυμάτων

Επίσημη Εφημερίδα αριθ. C 332 της 30/10/1998 σ. 0013 - 0016


ΓΝΩΜΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ Γνώμη που ζητήθηκε από το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δυνάμει του άρθρου 109 ΣΤ παράγραφος 6 της Συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και του άρθρου 5 παράγραφος 3 του καταστατικού του ΕΝΙ σχετικά με πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την εξυγίανση και την εκκαθάριση των πιστωτικών ιδρυμάτων (98/C 332/04)

CON/96/2

1. Η παρούσα διαβούλευση δρομολογήθηκε με επιστολή του Προέδρου του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία ελήφθη στις 30 Ιανουαρίου 1996, και αφορά την πρόταση οδηγίας, που προετοιμάστηκε από την Επιτροπή, [COM(88) 4 τελικό] και το κείμενο της οδηγίας ως έχει μετά από τις συζητήσεις στην ομάδα εργασίας του Συμβουλίου [SN 4582/95]. Σημειώνεται ότι το κείμενο που περιλαμβάνεται στο έγγραφο SN 4582/95 είναι μόνο ένα προπαρασκευαστικό έγγραφο και ότι οι αντιπροσωπείες των κρατών μελών δεν έχουν συμφωνήσει με τους όρους του.

Είναι αντιληπτό ότι έχουν πραγματοποιηθεί ορισμένες περαιτέρω αλλαγές στο κείμενο της πρότασης μετά από την έκδοση του εγγράφου SN 4582/95. Η παρούσα διαβούλευση περιορίζεται ρητώς στο έγγραφο SN 4582/95 του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και δεν αφορά οποιαδήποτε μεταγενέστερα έγγραφα. Ωστόσο, όπου το ΕΝΙ αντιλαμβάνεται ότι έχουν πραγματοποιηθεί αλλαγές στο κείμενο μετά από την έκδοση του εγγράφου SN 4582/95, και όπου τέτοιες αλλαγές μπορούν να έχουν αντίκτυπο στις παρατηρήσεις που διατυπώνονται στην παρούσα γνώμη, τούτο σημειώνεται.

Οι αναφορές σε αριθμούς άρθρων στην παρούσα γνώμη αφορούν αριθμούς άρθρων στο έγγραφο SN 4582/95 (όχι στο [COM(88) 4 τελικό]).

2. Το κύριο αντικείμενο της πρότασης είναι να εξασφαλιστεί αναγνώριση σε ολόκληρη την Κοινότητα των μέτρων εξυγίανσης και των διαδικασιών εκκαθάρισης που εφαρμόζονται στο κράτος μέλος καταγωγής ενός πιστωτικού ιδρύματος σύμφωνα με τις αρχές της ενότητας και της καθολικότητας. Άλλες διατάξεις που περιλαμβάνονται στην πρόταση αφορούν το συντονισμό μεταξύ των αρμόδιων αρχών, την ενημέρωση του κοινού σχετικά με την έναρξη τέτοιων μέτρων και διαδικασιών, και τη μη διάκριση μεταξύ πιστωτών εξ αιτίας του τόπου κατοικίας τους.

3. ΤΟ ΕΝΙ θεωρεί ότι είναι αρμόδιο να εκφέρει γνώμη σχετικά με την πρόταση. Το άρθρο 109 ΣΤ παράγραφος 6 της συνθήκης και το άρθρο 5 παράγραφος 3 του καταστατικού του ΕΝΙ προβλέπουν ότι το Συμβούλιο ζητεί τη γνώμη του ΕΝΙ για οποιαδήποτε προτεινόμενη κοινοτική πράξη που εμπίπτει στους τομείς της αρμοδιότητας του ΕΝΙ. Η παρούσα πρόταση αφορά διάφορους τομείς που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα του ΕΝΙ: έχει, ενδεχομένως, αντίκτυπο στη σταθερότητα των πιστωτικών ιδρυμάτων και των χρηματαγορών (άρθρο 4 παράγραφος 1 τέταρτη περίπτωση του καταστατικού του ΕΝΙ) 7 αφορά την επίβλεψη των πιστωτικών ιδρυμάτων, τομέα που εμπίπτει στην αρμοδιότητα ορισμένων εθνικών κεντρικών τραπεζών (άρθρο 4 παράγραφος 1 τέταρτη περίπτωση του καταστατικού του ΕΝΙ) και αφορά την αποτελεσματικότητα των συστημάτων διασυνοριακών πληρωμών (άρθρο 4 παράγραφος 2 τέταρτη περίπτωση του καταστατικού του ΕΝΙ).

Επιπροσθέτως, με την αναγνώριση των διαδικασιών εξυγίανσης και εκκαθάρισης του κράτους καταγωγής, η πρόταση θα εισαγάγει έναν μεγαλύτερο βαθμό βεβαιότητας σχετικά με τις διαδικασίες που θα εφαρμόζονται στα πιστωτικά ιδρύματα της ΕΕ. Τούτο θα είναι ιδιαίτερα χρήσιμο στα μέλη του ΕΣΚΤ, όπως και σε άλλους που συμμετέχουν στις χρηματοοικονομικές αγορές, για να μπορούν να αξιολογήσουν τους κινδύνους των συνδιαλλαγών με πιστωτικά ιδρύματα. Κατά συνέπεια, η παρούσα γνώμη περιέχει επίσης παρατηρήσεις που αφορούν αυτό το ζήτημα.

4. Το ΕΝΙ εκφράζει την ικανοποίησή του για την παρούσα πρόταση. Οποιοδήποτε πρόσθετο επίπεδο βεβαιότητας που μπορεί να επιτευχθεί στο πλαίσιο της εξυγίανσης και της εκκαθάρισης κάθε μορφής ιδρύματος που έχει υποκαταστήματα σε διάφορες άλλες χώρες, είναι ιδιαίτερα θετικό: η πρόταση μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στην επίτευξη παρόμοιας φύσης βεβαιότητας και σαφήνειας σχετικά με τη δικαιοδοσία που θα εφαρμόσει τις κατάλληλες διαδικασίες, στα πλαίσια μιας δεδομένης περίπτωσης. Δεδομένου ότι τα πιστωτικά ιδρύματα έχουν αναμφισβήτητα τη δυνατότητα να επηρεάσουν τη σταθερότητα των χρηματοοικονομικών αγορών, η σαφήνεια και η βεβαιότητα αυτή θα μπορούσαν να έχουν ευεργετικά αποτελέσματα στη σταθερότητα μεταξύ χρηματοοικονομικών αγορών και ιδρυμάτων. Τέτοιες προτάσεις είναι επίσης πιθανό να ασκήσουν θετική επίδραση στην ενιαία αγορά λόγω της περαιτέρω αύξησης της εμπιστοσύνης όσον αφορά διασυνοριακές χρηματοοικονομικές συμβάσεις. Από την πλευρά του, το ΕΝΙ σημειώνει ότι το θέμα των διαδικασιών που εμπίπτουν σε περισσότερες της μιας δικαιοδοσίες, το οποίο είναι σημαντικό, θα μπορούσε να αφορά όλο και περισσότερο τον τραπεζικό τομέα λόγω της αυξανόμενης τάσης εγκατάστασης υποκαταστημάτων σε ολόκληρη την Κοινότητα, τάση η οποία έχει διευκολυνθεί από τα σχετικά μέτρα που τέθηκαν σε εφαρμογή στο πλαίσιο της ενιαίας αγοράς στον τραπεζικό τομέα.

Επομένως, είναι ιδιαίτερα επωφελής η διατύπωση της πρότασης αυτής κατά τον παρόντα χρόνο. Όπως σημειώνεται στην παράγραφο 3 ανωτέρω, η πρόσθετη βεβαιότητα που αναμένεται να προκύψει από την παρούσα πρόταση θα βοηθήσει επίσης το ΕΣΚΤ στην αντιμετώπιση του κινδύνου που συνδέεται με τη σύναψη των συμβατικών συμφωνιών με τα πιστωτικά ιδρύματα, στο πλαίσιο της θέσης σε εφαρμογή της νομισματικής πολιτικής. Τέλος, το ΕΝΙ εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η πρόταση, καταρχήν, θα εναρμονίσει τις διαδικασίες εξυγίανσης και εκκαθάρισης, με την αρχή του ελέγχου από τη χώρα καταγωγής που θεσπίσθηκε για την επίβλεψη των πιστωτικών ιδρυμάτων.

5. Το ΕΝΙ δεν κρίνει σκόπιμο να προβάλει σχόλια σχετικά με τη διατύπωση της πρότασης. Ωστόσο, διατυπώνει στη γνώμη του σειρά παρατηρήσεων οι οποίες, εάν ληφθούν υπόψη, θα μπορούσαν να καταστήσουν αναγκαία την τροποποίηση της παρούσας διατύπωσης προκειμένου να συγκεκριμενοποιηθεί το αντικείμενο ορισμένων διατάξεων της πρότασης.

6. Σημειώνεται ιδιαίτερα το πεδίο εφαρμογής της πρότασης που αφορά ειδικά τα πιστωτικά ιδρύματα. Διαπιστώνεται επίσης το γεγονός ότι έχει επέλθει σχετική συμφωνία σχετικά με τη σύμβαση της ΕΕ περί πτώχευσης, η οποία καλύπτει τα περισσότερα νομικά πρόσωπα, αλλά αποκλείει ρητώς από το πεδίο εφαρμογής της όχι μόνο πιστωτικά ιδρύματα αλλά και ασφαλιστικές επιχειρήσεις, εταιρίες επενδύσεων που παρέχουν υπηρεσίες που περιλαμβάνουν την κατοχή κεφαλαίων ή τίτλων για λογαριασμό τρίτων και οργανισμούς συλλογικών επενδύσεων. Το ΕΝΙ σημειώνει ότι όλες οι κατηγορίες οργανισμών που αποκλείονται από το πεδίο εφαρμογής της σύμβασης μπορούν να επηρεάσουν τη σταθερότητα των πιστωτικών ιδρυμάτων και των χρηματοοικονομικών αγορών και ότι, κατά συνέπεια, είναι σημαντικό να επινοηθούν κατάλληλες προτάσεις που θα καλύπτουν όλες αυτές τις κατηγορίες χρηματοπιστωτικών οργανισμών. Σχετικά με το θέμα αυτό, το ΕΝΙ γνωρίζει την ύπαρξη ενός παράλληλου σχεδίου σχετικά με τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις και αντιλαμβάνεται ότι το Συμβούλιο της ΕΕ και η Επιτροπή προτίθενται να θεσπίσουν χωριστή νομοθεσία σχετικά με τις άλλες κατηγορίες οργανισμών που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της σύμβασης περί πτώχευσης. Οι πρωτοβουλίες αυτές είναι ευπρόσδεκτες. Το ΕΝΙ, καίτοι λαμβάνει υπόψη την ανάγκη να δοθεί περιοριστικός χαρακτήρας στην παρούσα πρόταση, θα ενθάρρυνε τη συνέχιση του έργου για την επεξεργασία συμπληρωματικών οδηγιών που θα καλύπτουν τους οργανισμούς που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της σύμβασης και θα πλαισιώνουν την παρούσα πρόταση (ιδιαίτερα τα πιστωτικά ιδρύματα), ως θέμα προτεραιότητας.

Εξετάζοντας το θέμα από τη σκοπιά κεντρικής τράπεζας, το ΕΝΙ θα αποδέχονταν κατά τον πλέον θετικό τρόπο κάθε νέα πρόταση που θα ενίσχυε την βεβαιότητα σχετικά με την εξυγίανση και την εκκαθάριση οποιουδήποτε οργανισμού ο οποίος θα μπορούσε να είναι αντίστοιχος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ή/και οποιασδήποτε εθνικής κεντρικής τράπεζας στο πλαίσιο της άσκησης της νομισματικής πολιτικής. Τούτο θα μπορούσε, κατά το τρίτο στάδιο της ΟΝΕ, να επεκταθεί για να καλύψει τις εταιρίες επενδύσεων που δεν αποτελούν πιστωτικά ιδρύματα, οι οποίες εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας σχετικά με τις επενδυτικές υπηρεσίες (93/22/ΕΟΚ) - άρθρο 18 παράγραφος 1 δεύτερη περίπτωση του καταστατικού του ΕΣΚΤ και της ΕΚΤ που αναφέρεται στη «. . . διενέργεια πιστοδοτικών και πιστοληπτικών πράξεων με πιστωτικά ιδρύματα και άλλους φορείς της αγοράς . . . ».

7. Το ΕΝΙ σημειώνει επίσης ότι οι προμηθευτές χρηματοοικονομικών υπηρεσιών στην Ευρώπη έχουν όλο και περισσότερο την τάση να επεκτείνονται σε ορισμένες συναφείς χρηματοοικονομικές δρατηριότητες. Για ρυθμιστικούς και επιχειρησιακούς λόγους, η επέκταση αυτή πραγματοποιείται συχνά μέσω της δημιουργίας χωριστών θυγατρικών, οι οποίες δύνανται ή δεν δύνανται να εμπίπτουν στην ίδια δικαιοδοσία όπου υπάγεται και η μητρική εταιρία, όμως ορισμένες μόνο από αυτές είναι πιστωτικά ιδρύματα. Δεδομένων των σημαντικών κινδύνων που, γενικά, ενυπάρχουν σε ομίλους αυτής της μορφής, συχνά η ανάγκη εξυγίανσης ή εκκαθάρισης κάποιου από τους οργανισμούς του ομίλου απαιτεί επίσης τη λήψη παρεμφερών μέτρων για όλα τα υπόλοιπα μέλη του ομίλου. Η χρεωκοπία ορισμένων οργανισμών εντός ενός τέτοιου χρηματοοικονομικού ομίλου ετερογενών εκμεταλλεύσεων, ενδέχεται να έχει σοβαρότερες συνέπειες στη σταθερότητα των πιστωτικών ιδρυμάτων και των χρηματοοικονομικών αγορών στο σύνολό τους από την αποτυχία ενός μεμονωμένου οργανισμού του οποίου οι δραστηριότητες μπορούν να προσδιοριστούν λεπτομερέστερα και να είναι πιο περιορισμένες. Λαμβάνοντας υπόψη αυτό το φαινόμενο, καθώς και τις προσπάθειες που έχουν πραγματοποιηθεί προς το σκοπό της ενίσχυσης του κανονιστικού πλαισίου σχετικά με τους χρηματοοικονομικούς ομίλους, το ΕΝΙ εύχεται όπως οι νέες προτάσεις οδηγιών σχετικά με την εξυγίανση και την εκκαθάριση των χρηματοοικονομικών οργανισμών που δεν είναι πιστωτικά ιδρύματα, θα λάβουν υπόψη, με ιδιαίτερη προσοχή, το γεγονός αυτό και ιδιαίτερα τα ειδικά προβλήματα που μπορούν να δημιουργήσουν στη σταθερότητα των πιστωτικών ιδρυμάτων και των χρηματοοικονομικών αγορών, οι χρηματοοικονομικοί αυτοί όμιλοι.

8. Σε διάφορα άρθρα της πρότασης προβλέπεται ότι οι αρμόδιες αρχές που αναφέρονται, αντίστοιχα, στο παράρτημα Ι ή ΙΙ, παρέχουν πληροφορίες σχετικά με τις διαδικασίες στις αρχές που είναι αρμόδιες για θέματα εποπτείας των πιστωτικών ιδρυμάτων. Σχετικά με το θέμα αυτό μπορούν να αναφερθούν τα άρθρα 5, 6, 9 και 12. Ο αποχρών λόγος των διατάξεων αυτών είναι να επιτραπεί στους οργανισμούς, εποπτείας των πιστωτικών ιδρυμάτων να λαμβάνουν έγκαιρα τα κατάλληλα μέτρα σχετικά με τα ιδρύματα που αυτοί εποπτεύουν. Μολονότι η οδηγία 95/26/ΕΚ του Συμβουλίου επιτρέπει την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ εποπτικών αρχών, κεντρικών τραπεζών και αρχών που είναι επιφορτισμένες με την εποπτεία των συστημάτων πληρωμής, λαμβάνοντας υπόψη τον ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν οι κεντρικές τράπεζες και οι αρχές που είναι επιφορτισμένες με την εποπτεία των συστημάτων πληρωμής, όταν αυτή η ευθύνη ασκείται μέσω ενός ξεχωριστού ενδιάμεσου οργανισμού, στη διατήρηση της σταθερότητας των χρηματοοικονομικών αγορών, το ΕΝΙ κρίνει ότι οι πληροφορίες σχετικά με την εξυγίανση και την εκκαθάριση θα πρέπει να διαβιβάζονται άμεσα σε αυτούς τους οργανισμούς, στις χώρες όπου το σχετικό πιστωτικό ίδρυμα είναι εγκατεστημένο. Ωστόσο, η υποχρέωση διαβίβασης των πληροφοριών στις κεντρικές τραπεζικές αρχές δεν θα πρέπει να καθυστερεί την απόφαση λήψης μέτρων ή της έκδοσης οδηγιών σχετικά με την εξυγίανση ή την εκκαθάριση πιστωτικών ιδρυμάτων. Κατά συνέπεια, το ΕΝΙ συστήνει την αύξηση των ανταλλαγών πληροφοριών που προέρχονται από τις αρμόδιες αρχές που αναφέρονται αντίστοιχα στα παραρτήματα Ι και ΙΙ, με τη θέσπιση διατάξεων που θα εξασφαλίζουν ότι οι κεντρικές τράπεζες, που είναι επιφορτισμένες με την εποπτεία των συστημάτων πληρωμών και της παροχής ρευστότητας, θα ενημερώνονται όταν τα μέτρα αυτά αφορούν ένα υποκατάστημα της χώρας τους, χωρίς να εξαρτούν τη θέση σε εφαρμογή των μέτρων από τη διαβίβαση των πληροφοριών αυτών από την εμπλεκόμενη κεντρική τράπεζα.

9. Σημειώνεται ότι η πρόταση δεν αφορά τα πιστωτικά ιδρύματα που έχουν την έδρα τους εκτός της Κοινότητας, παρά μόνο όταν, σύμφωνα με το άρθρο 1 παράγραφος 2 του σχεδίου, το πιστωτικό ίδρυμα διαθέτει υποκαταστήματα σε δύο, τουλάχιστον, κράτη μέλη της Κοινότητας. Οι λόγοι που συνηγορούν υπέρ αυτού του περιορισμού είναι σαφείς. Ωστόσο, διαπιστώνεται ότι υπάρχουν ορισμένοι πολλοί μεγάλοι όμιλοι τραπεζών από τρίτες χώρες, με σημαντική παρουσία στην Κοινότητα, που ασκούν τις δραστηριότητές τους στην Κοινότητα μέσω υποκαταστημάτων και θυγατρικών - δυνάμενες να έχουν ένα μόνο υποκατάστημα, αλλά πολλές θυγατρικές. Κατά συνέπεια, το ΕΝΙ υποστηρίζει ότι οι νέες προτάσεις οδηγιών στον τομέα της εξυγίανσης και της εκκαθάρισης θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη την επίπτωση της εξυγίανσης ή της εκκαθάρισης ενός υποκαταστήματος μιας επιχείρησης στις άλλες οντότητες του ιδίου ομίλου.

10. Το άρθρο 23 παράγραφος 1 της πρότασης αναφέρει ορισμένες περιπτώσεις στις οποίες τροποποιούνται μερικώς τα αποτελέσματα ενός μέτρου εξυγίανσης ή διαδικασίας εκκαθάρισης. Το ΕΝΙ αντιλαμβάνεται ότι αυτή η διάταξη έχει ως στόχο να εξασφαλίσει την εφαρμογή των κανόνων που ισχύουν στη σχετική ρύθμιση, στο πλαίσιο της νομοθεσίας και του δικαίου που αναφέρονται στο άρθρο 23 παράγραφος 1 και ότι, προς το σκοπό αυτό, οι κανόνες αυτοί κατισχύουν των διατάξεων περί διαδικασιών εξυγίανσης ή εκκαθάρισης του κράτους μέλους καταγωγής. Το ΕΝΙ εκφράζει την ικανοποίησή του γι' αυτήν την προσέγγιση του θέματος, ιδίως σε ό,τι αφορά τις προαναφερθείσες ειδικές ρυθμίσεις (π.χ. συμβάσεις συμψηφισμού, δικαιώματα εκ κινητών αξιών και ρυθμίσεις συστημάτων πληρωμής), που δύνανται ενδεχομένως να έχουν άμεση επίπτωση στα πιστωτικά ιδρύματα και τις χρηματοοικονομικές αγορές και που κατά συνέπεια αφορούν άμεσα τον τομέα αρμοδιότητας του ΕΝΙ. Ομοίως, το ΕΝΙ αντιλαμβάνεται ότι το άρθρο 23 παράγραφος 2 αποσκοπεί να εξασφαλίσει ότι κάποιος μπορεί να επικαλεσθεί εναντίον τρίτων τον εκ του νόμου απορρέοντα συμψηφισμό, δυνάμει της νομοθεσίας του κράτους μέλους που διέπει την απαίτηση του πιστωτικού ιδρύματος που αθετεί τις υποχρεώσεις του, παρά το μέτρο εξυγίανσης ή τη διαδικασία εκκαθάρισης. Το ΕΝΙ υποστηρίζει επίσης αυτό το στόχο. Ωστόσο, δεδομένης της σπουδαιότητας των νομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζονται βάσει του άρθρου 23, θα πρέπει να ληφθεί ιδιαίτερη μέριμνα κατά τη διατύπωσή του, ώστε οι επιδιωκόμενοι στόχοι να παράγουν πλήρως τα επιθυμητά αποτελέσματα.

Προκειμένου να υπάρχει μεγαλύτερη σαφήνεια, το ΕΝΙ εισηγείται επίσης την αντικατάσταση στο άρθρο 23 παράγραφος 1 τρίτη περίπτωση του όρου «πιστωτές» από τον όρο «αντισυμβαλλόμενοι». Αναγνωρίζεται ότι η ύπαρξη συμβάσεων συμψηφισμού μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών εξυπονοεί ότι κάθε μέρος σε μια τέτοια ρύθμιση θα είναι ο πιστωτής σε σχέση με μία ή περισσότερες συμβάσεις, ο οποίος, σε περίπτωση που δεν υπάρχει μια τέτοια σύμβαση, θα επέβαλε στο άλλο μέρος να διακανονίσει τις υποχρεώσεις του σε ακαθάριστη βάση. Ωστόσο, στις περισσότερες συμβάσεις συμψηφισμού κάθε μέρος δύναται να είναι ο καθαρός πιστωτής ή ο καθαρός χρεώστης, δεδομένου ότι η σχετική θέση μπορεί να αλλάξει στη διάρκεια του χρόνου. Η χρησιμοποίηση του όρου «πιστωτής» σε αυτό το πλαίσιο, υπάρχει κίνδυνος να ερμηνευθεί κατά τρόπο ώστε η διάταξη αυτή να μην εφαρμόζεται παρά μόνο όταν το πιστωτικό ίδρυμα είναι ο καθαρός χρεώστης στο πλαίσιο σύμβασης συμψηφισμού - εάν κατά την έναρξη ισχύος των μέτρων εξυγίανσης ή της έναρξης της διαδικασίας εκκαθάρισης το πιστωτικό ίδρυμα είναι ο καθαρός πιστωτής στο πλαίσιο σύμβασης συμψηφισμού, υφίσταται το ενδεχόμενο σε αυτήν την περίπτωση να μην ισχύει η διάταξη αυτή.

11. Το άρθρο 26 στοχεύει στον αποκλεισμό της εφαρμογής του κανόνα «χρονικό σημείο μηδέν» και των διατάξεων σχετικά με την αναδρομικότητα, στο μέτρο που δύνανται να έχουν επίπτωση στην ισχύ των συναλλαγών που εκτελούνται μέσω συστήματος πληρωμών ή διατραπεζικών συστημάτων συμψηφισμού. Αυτή η διάταξη στοχεύει να αυξήσει τη βεβαιότητα σχετικά με τον τελεσίδικο χαρακτήρα της ρύθμισης στο πλαίσιο των συστημάτων πληρωμής, γεγονός που θα είχε ευεργετικά αποτελέσματα στη σταθερότητα των πιστωτικών ιδρυμάτων και των χρηματοοικονομικών αγορών και, κατά συνέπεια, θα μείωνε τους συστηματικούς κινδύνους. Συνεπώς, το ΕΝΙ εκφράζει την ικανοποίησή του για τη διάταξη αυτή. Ωστόσο, για να είναι πλήρως αποτελεσματική, είναι ιδιαίτερα σημαντικό η διατύπωσή της να επιτρέπει να καθορίζεται σαφώς το χρονικό σημείο στο οποίο οι ρυθμίσεις ή οι πληρωμές εμπίπτουν σε αυτή τη διάταξη. Κατά συνέπεια, η οδηγία θα μπορούσε να οδηγήσει στην επεξεργασία κανόνων που θα διέπουν τα εθνικά συστήματα πληρωμών και διακανονισμού, αναφέροντας σαφώς σε ποιο στάδιο της διαδικασίας χειρισμού της συναλλαγής, η προσφερόμενη προστασία από τη διάταξη αρχίζει να ισχύει, για παράδειγμα θα μπορούσε να ισχύει από τη στιγμή κατά την οποία η πληρωμή καθίσταται αμετάκλητη ή οριστική σύμφωνα με τους κανόνες του σχετικού συστήματος ή/και δυνάμει της ισχύουσας νομοθεσίας.

12. Το ΕΝΙ σημειώνει ότι το άρθρο 30, όπως διατυπώνεται στο έγγραφο SN 4582/96 της πρότασης, καθορίζει προθεσμία εντός της οποίας τα κράτη μέλη θα πρέπει να θέσουν σε ισχύ τις αναγκαίες νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις προκειμένου να συμμορφωθούν με την οδηγία. Το ΕΝΙ αντιλαμβάνεται ότι η διάταξη αυτή έχει τροποποιηθεί σε μεταγενέστερη έκδοση της πρότασης, ώστε η οδηγία να τίθεται σε ισχύ τρία έτη μετά από τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και δεν αφορά παρά μόνο τα μέτρα εξυγίανσης ή τις διαδικασίες εκκαθάρισης δρομολογούνται μετά από αυτήν την ημερομηνία. Το ΕΝΙ εκφράζει την ικανοποίησή του σχετικά με αυτόν τον τρόπο ρύθμισης καθώς και με οποιαδήποτε άλλη πρωτοβουλία που θα στοχεύει στην εξασφάλιση καλύτερου συντονισμού σχετικά με την ημερομηνία έναρξης ισχύος της παρούσας πρότασης. Η πρόταση θα μπορούσε ενδεχομένως να αποσαφηνίσει και να τροποποιήσει την επίπτωση ορισμένων θεμάτων ιδιωτικού διεθνούς δικαίου -ιδιαίτερα δυνάμει του άρθρου 23. Ωστόσο, εάν αυτές οι διατάξεις αρχίσουν να ισχύουν σε διαφορετικές ημερομηνίες στα διάφορα κράτη μέλη, τούτο θα είχε ως συνέπεια τη δημιουργία αβεβαιότητας και σύγχυσης κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου. Για να αποφευχθεί παρόμοιο φαινόμενο, στο μέτρο του δυνατού, το ΕΝΙ υποστηρίζει τις τροποποιημένες διατάξεις του άρθρου 30 καθώς και κάθε άλλη τροποποίηση που θα στοχεύει στον καλύτερο συντονισμό των ημερομηνιών έναρξης ισχύος της παρούσας πρότασης.

13. Κάποια εθνική κεντρική τράπεζα έχει ζητήσει να γίνει επίσης το ακόλουθο σχόλιο, σε σχέση με το άρθρο 29 του σχεδίου:

«Το άρθρο 29 ορίζει ότι τα κράτη μέλη γνωστοποιούν στην Επιτροπή τις τροποποιήσεις των νομοθετικών διατάξεων που μνημονεύονται στα παραρτήματα Ι και ΙΙ και ότι οι αναγκαίες τροποποιήσεις των παραρτημάτων αυτών θεσπίζονται σύμφωνα με τη διαδικασία που καθορίζεται στο άρθρο 22 της οδηγίας 89/646/ΕΟΚ (επιτροπολογία).

Επιπροσθέτως, τα μέτρα που λαμβάνονται σύμφωνα με τις αναφερόμενες τροποποιήσεις δεν θα αποτελέσουν το αντικείμενο αμοιβαίας αναγνώρισης έως ότου θεσπισθούν οι τροποποιήσεις από την προαναφερθείσα διαδικασία.

Αυτές οι διατάξεις θα μπορούσαν να δημιουργήσουν μια ιδιαίτερη κατάσταση εάν ένα κράτος μέλος θέσπιζε τη νέα νομοθεσία, ανακαλώντας ταυτόχρονα τους προηγούμενους κανονισμούς, και αποφάσιζε να εφαρμόσει μέτρο εξυγίανσης ή να αρχίσει διαδικασία εκκαθάρισης σχετικά με ένα πιστωτικό ίδρυμα που έχει υποκαταστήματα σε άλλες χώρες της ΕΕ, πριν τα εν λόγω κράτη μέλη υποδοχής αναγνωρίσουν τη νέα νομοθεσία, δυνάμει των διατάξεων της οδηγίας.

Σε αυτές τις περιστάσεις, ακόμα κι αν η οδηγία δεν προσπαθήσει να εναρμονίσει τις διαδικασίες εξυγίανσης και εκκαθάρισης, τα κράτη μέλη δεν θα είναι σε θέση να εφαρμόσουν αποτελεσματικά τη νομοθεσία τους πριν από τη θέσπιση κοινοτικής πράξης.»

14. Το ΕΝΙ δεν έχει καμία αντίρρηση να δοθεί ενδεχομένως στη δημοσιότητα η παρούσα γνώμη του από τη συμβουλευτική αρχή.

Επάνω