32001D0667

Απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας

της 30ής Αυγούστου 2001

σχετικά με τις ονομαστικές αξίες, τις προδιαγραφές, την αναπαραγωγή, την ανταλλαγή και την απόσυρση των τραπεζογραμματίων ευρώ

(EKT/2001/7)

(2001/667/ΕΚ)

ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας (εφεξής καλούμενη "συνθήκη"), και ιδίως το άρθρο 106 παράγραφος 1 αυτής, καθώς και το άρθρο 16 του καταστατικού του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (εφεξής καλούμενο "καταστατικό"),

τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 974/98 του Συμβουλίου, της 3ης Μαΐου 1998, για την εισαγωγή του ευρώ(1), και ιδίως τα άρθρα 10 και 16,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1) Οι διατάξεις του άρθρου 106 παράγραφος 1 της συνθήκης, του άρθρου 16 του καταστατικού και του άρθρου 10 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 974/98 απαιτούν περαιτέρω διευκρίνιση όσον αφορά τις ονομαστικές αξίες και τις προδιαγραφές των τραπεζογραμματίων ευρώ.

(2) Τα εν λόγω στοιχεία μπορούν να παρέχονται με τη μορφή απόφασης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, δημοσιευόμενης στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων προς ενημέρωση του κοινού.

(3) Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 975/98 του Συμβουλίου της 3ης Μαΐου 1998 για την ονομαστική αξία και τις τεχνικές προδιαγραφές των κερμάτων ευρώ που πρόκειται να κυκλοφορήσουν(2) ορίζει ότι οι ονομαστικές αξίες των κερμάτων ευρώ θα κυμαίνονται από ένα λεπτό έως δύο ευρώ.

(4) Οι ονομαστικές αξίες των τραπεζογραμματίων ευρώ λαμβάνουν υπόψη τις ονομαστικές αξίες των κερμάτων ευρώ.

(5) Η παρούσα απόφαση λαμβάνει υπόψη το προπαρασκευαστικό έργο που έχει επιτελέσει το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ίδρυμα (ΕΝΙ) και -ιδίως σε ό,τι αφορά τα σχέδια των τραπεζογραμματίων- τα αποτελέσματα ενός πανευρωπαϊκού διαγωνισμού μεταξύ σχεδιαστών τραπεζογραμματίων.

(6) Στο πλαίσιο του προπαρασκευαστικού αυτού έργου έλαβαν χώρα διαβουλεύσεις με ευρωπαϊκές ενώσεις διαφόρων κατηγοριών χρηστών τραπεζογραμματίων, προκειμένου να ληφθούν υπόψη οι ειδικότερες απαιτήσεις τους από -τεχνική άποψη και άποψη εμφάνισης- ως προς τα τραπεζογραμμάτια και να διευκολυνθεί η αναγνώριση και αποδοχή των νέων ονομαστικών αξιών και των προδιαγραφών των τραπεζογραμματίων από τους εν λόγω χρήστες.

(7) Τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των σχεδίων των τραπεζογραμματίων ευρώ περιήλθαν από το ΕΝΙ, αρχικό τους δικαιούχο, στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ).

(8) Είναι απαραίτητη η θέσπιση ορισμένων κοινών κατευθυντήριων αρχών, βάσει των οποίων θα επιτρέπεται η αναπαραγωγή των σχεδίων των τραπεζογραμματίων.

(9) Δυνάμει της παρούσας απόφασης, θα πρέπει να παρέχεται γενική άδεια για κάθε περίπτωση αναπαραγωγής που πληροί ορισμένα κριτήρια.

(10) Ενδείκνυται οι σχετικοί κανόνες αν επιτρέπουν την αναπαραγωγή μόνο μιας όψεως, προκειμένου να ελαττωθεί ο κίνδυνος σύγχυσης από το ευρύ κοινό των τραπεζογραμματίων ευρώ που αποτελούν προϊόν αναπαραγωγής με τα γνήσια τραπεζογραμμάτια.

(11) Είναι απαραίτητη η θέσπιση κοινού καθεστώτος, υπό το οποίο οι ΕθνΚΤ των συμμετεχόντων κρατών μελών θα ανταλλάσσουν ελλιπή ή φθαρμένα τραπεζογραμμάτια ευρώ.

(12) Η ανάγκη θέσπισης κοινού καθεστώτος αφορά επίσης την οριστική απόσυρση των τραπεζογραμματίων, οπότε αυτά αντικαθίστανται από νέα τραπεζογραμμάτια.

(13) Η δημοσίευση ανακοινώσεων στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων μπορεί να συνδυάζεται και με άλλα μέσα δημοσίευσης που διευκολύνουν την προσήκουσα πληροφόρηση του ευρέος κοινού.

(14) Ενδείκνυται, για λόγους σαφήνειας και εκλογίκευσης, η κωδικοποίηση της απόφασης ΕΚΤ/1998/6, της 7ης Ιουλίου 1998, σχετικά με τις ονομαστικές αξίες, τις προδιαγραφές, την αναπαραγωγή, την ανταλλαγή και την απόσυρση των τραπεζογραμματίων σε ευρώ(3), όπως τροποποιήθηκε από την απόφαση ΕΚΤ/1999/2(4),

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Ονομαστικές αξίες και προδιαγραφές

1. Η πρώτη σειρά τραπεζογραμματίων ευρώ περιλαμβάνει τραπεζογραμμάτια επτά ονομαστικών αξιών, από 5 έως 500 ευρώ. Το θέμα της απεικόνισης τους είναι "Εποχές και ρυθμοί της Ευρώπης", οι δε βασικές προδιαγραφές τους έχουν ως ακολούθως:

>ΘΕΣΗ ΠΙΝΑΚΑ>

2. Τα επτά τραπεζογραμμάτια ευρώ της εν λόγω σειράς απεικονίζουν πύλες και παράθυρα στην πρόσθια όψη και γέφυρες στην οπίσθια όψη. Οι παραστάσεις όλων των τραπεζογραμματίων είναι χαρακτηριστικές των διαφόρων ευρωπαϊκών καλλιτεχνικών περιόδων που προαναφέρονται. Άλλα στοιχεία των σχεδίων περιλαμβάνουν: το σύμβολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το όνομα του νομίσματος προσαρμοσμένο στο λατινικό και το ελληνικό αλφάβητο, το ακρωνύμιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στις διάφορες επίσημες γλωσσικές παραλλαγές του, το σύμβολο ©, σύμβολο προστασίας των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, και την υπογραφή του προέδρου της ΕΚΤ.

Άρθρο 2

Αναπαραγωγή

1. Τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των τραπεζογραμματίων, όπως καθορίζονται στο άρθρο 1, ανήκουν στην ΕΚΤ.

2. Η αναπαραγωγή όλου ή τμήματος του τραπεζογραμματίου, όπως καθορίζεται στο άρθρο 1, επιτρέπεται στις ακόλουθες περιπτώσεις:

α) για φωτογραφίες, σχέδια, έργα ζωγραφικής, φιλμ και, γενικώς, για κάθε τύπο απεικόνισης, όπου το βασικό θέμα δεν είναι τα ίδια τα τραπεζογραμμάτια ή τα ίδια τα προϊόντα της αναπαραγωγής τους, τα δε σχέδια των τραπεζογραμματίων δεν εμφανίζονται σε πρώτο πλάνο·

β) για την ανεξαρτήτως του χρησιμοποιούμενου υλικού αναπαραγωγή μίας μόνο όψεως, η οποία υπερβαίνει το 125 % ή είναι μικρότερη από το 75 %, σε μήκος και πλάτος, των διαστάσεων ενός τραπεζογραμματίου, όπως καθορίζεται στο άρθρο 1.

3. Η παρεχόμενη κατά τις ανωτέρω διατάξεις γενική άδεια αναπαραγωγής είναι δυνατό να αίρεται σε περίπτωση σύγκρουσης με το αναπαλλοτρίωτο ηθικό δικαίωμα του δημιουργού επί των σχεδίων των τραπεζογραμματίων.

Άρθρο 3

Ανταλλαγή ελλιπών ή φθαρμένων τραπεζογραμματίων

1. Οι ΕθνΚΤ των συμμετεχόντων κρατών μελών ανταλλάσσουν, κατόπιν σχετικού αιτήματος, ελλιπή ή φθαρμένα τραπεζογραμμάτια ευρώ που αποτελούν νόμιμο χρήμα, στις ακόλουθες περιπτώσεις:

α) όταν προσκομίζεται άνω του 50 % του σώματος του τραπεζογραμματίου·

β) όταν προσκομίζεται τμήμα που αντιστοιχεί στο 50 % των διαστάσεων του τραπεζογραμματίου ή ακόμα μικρότερο, ο δε ενδιαφερόμενος αποδεικνύει ότι τα ελλείποντα τμήματα έχουν καταστραφεί.

2. Για την ανταλλαγή των ελλιπών ή φθαρμένων τραπεζογραμματίων απαιτείται:

α) προσδιορισμός της ταυτότητας του ενδιαφερομένου σε περιπτώσεις αμφιβολίας ως προς το νόμιμο της κατοχής των τραπεζογραμματίων από εκείνον και ως προς τη γνησιότητά τους·

β) γραπτή διευκρίνιση σχετικά με την αιτία της προσκόμισης ελλιπών ή φθαρμένων τραπεζογραμματίων και με την τύχη των ελλειπόντων τμημάτων του τραπεζογραμματίου, εφόσον υπάρχουν βάσιμες υπόνοιες ότι έχει διαπραχθεί ποινικό αδίκημα ή ότι το τραπεζογραμμάτιο έχει σκόπιμα καταστεί ελλιπές ή φθαρεί·

γ) όταν προσκομίζονται τραπεζογραμμάτια κηλιδωμένα από μελάνη, αλλοιωμένα ή εμποτισμένα με υγρό, γραπτή διευκρίνιση ως προς το είδος της κηλίδας, της αλλοίωσης ή του εμποτισμού·

δ) όταν χρηματοπιστωτικά ιδρύματα προσκομίζουν τραπεζογραμμάτια που παρουσιάζουν χρωματική αλλοίωση λόγω ενεργοποιηθέντων αντικλεπτικών μηχανισμών, γραπτή διευκρίνιση σχετικά με την αιτία και το είδος της ουδετεροποίησης·

ε) καταβολή από τον ενδιαφερόμενο του τέλους που ενδεχομένως θεσπίζει η ΕΚΤ σε περιπτώσεις ανάλυσης από τις ΕθνΚΤ που συνεπάγεται υψηλό κόστος εργασίας.

Άρθρο 4

Απόσυρση τραπεζογραμματίων

Η απόσυρση τύπου ή σειράς τραπεζογραμματίων ευρώ ρυθμίζεται με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου, η οποία δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και σε άλλα μέσα ενημέρωσης. Στην απόφαση αυτή καθορίζονται τουλάχιστον τα ακόλουθα σημεία:

- ο τύπος ή η σειρά των τραπεζογραμματίων ευρώ που πρόκειται να αποσυρθούν από την κυκλοφορία,

- η διάρκεια της περιόδου ανταλλαγής,

- η ημερομηνία κατά την οποία τα τραπεζογραμμάτια ευρώ του εν λόγω τύπου ή σειράς θα χάσουν την ιδιότητα τους ως νόμιμου χρήματος,

- η μεταχείριση των τραπεζογραμματίων ευρώ που προσκομίζονται μετά το πέρας της περιόδου απόσυρσης ή/και αφού έχουν χάσει την ιδιότητα τους ως νόμιμου χρήματος.

Άρθρο 5

Τελικές διατάξεις

1. Οι αποφάσεις ΕΚΤ/1998/6 και ΕΚΤ/1999/2 καταργούνται.

2. Κάθε αναφορά στις καταργούμενες αποφάσεις θεωρείται ότι γίνεται στην παρούσα απόφαση.

3. Το άρθρο 1 παράγραφος 4 της κατευθυντήριας γραμμής ΕΚΤ/1999/3, της 7ης Ιουλίου 1998, σχετικά με ορισμένες διατάξεις που αφορούν τα τραπεζογραμμάτια ευρώ, όπως τροποποιήθηκε στις 26 Αυγούστου 1999(5), καταργείται.

4. Η παρούσα απόφαση δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα της ΕΚΤ.

5. Η παρούσα απόφαση αρχίζει να ισχύει από την ημέρα της δημοσίευσής της στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.

Φρανκφούρτη επί Μάιν, 30 Αυγούστου 2001.

Ο πρόεδρος της ΕΚΤ

Willem F. Duisenberg

(1) ΕΕ L 139 της 11.5.1998, σ. 1.

(2) ΕΕ L 139 της 11.5.1998, σ. 6.

(3) ΕΕ L 8 της 14.1.1999, σ. 36.

(4) ΕΕ L 258 της 5.10.1999, σ. 29.

(5) ΕΕ L 258 της 5.10.1999, σ. 32.